Zastosowanie oznaczania antygenu czynnika von Willebranda w wykrywaniu zespołu wątrobowo-płucnego u pacjentów z marskością wątroby

Zastosowanie oznaczania antygenu czynnika von Willebranda w wykrywaniu zespołu wątrobowo-płucnego u pacjentów z marskością wątroby

Zespół wątrobowo-płucny jest definiowany jako zaburzenie wymiany gazowej związane ze skurczem naczyń płucnych w przebiegu choroby wątroby, najczęściej marskości.

Zespół wątrobowo-płucny występuje u 20-30% pacjentów z marskością wątroby i wiąże się z > 2-krotnie podwyższonym ryzykiem zgonu. W patogenezie zespołu kluczową rolę wydaje się odgrywać dysfunkcja śródbłonka naczyniowego. Antygen czynnika von Willebranda jest glikoproteiną wytwarzaną przez śródbłonek naczyń, odgrywającą istotną rolę w procesie hemostazy. Jest on również uznanym markerem dysfunkcji śródbłonka naczyniowego. Jego podwyższone stężenie wykazano m.in. u pacjentów z marskością wątroby, nadciśnieniem wrotnym i w eksperymentalnym modelu zespołu wątrobowo-płucnego. Celem badania, którego wyniki przedstawiono w jednym z wydań Journal of Hepatology, była ocena możliwości wykorzystania oznaczenia stężenia antygenu czynnika von Willebranda jako badania przesiewowego do wykrywania zespołu wątrobowo-płucnego u pacjentów z marskością wątroby. Do badania zakwalifikowano 145 pacjentów z marskością wątroby. Zespół wątrobowo-płucny potwierdzono u 31 chorych. W tej grupie pacjentów wykazano podwyższone stężenie antygenu czynnika von Willebranda w porównaniu z pacjentami bez zespołu wątrobowo-płucnego (p < 0,001). Co więcej, u pacjentów z zespołem wątrobowo-płucnym stężenie antygenu korelowało istotnie statystycznie z poziomem wymiany gazowej ocenianej na podstawie SaO2 (p < 0,05). Było ono również niezależnym czynnikiem predykcyjnym wystąpienia zespołu wątrobowo-płucnego.

Podsumowując, autorzy stwierdzają, że stężenie antygenu czynnika von Willebranda w przebiegu zespołu wątrobowo-płucnego jest podwyższone i może być przydatne jako badanie przesiewowe do wczesnego wykrywania zespołu wątrobowo-płucnego.

Opracowano na podstawie: Horvatits T., Drolz A., Roedl K., Herkner H., Ferlitsch A. i wsp.: Von Willebrand factor antigen for detection of hepatopulmonary syndrome in patients with cirrhosis. J Hepatol 2014 Sep; 61(3): 544-9.

Lek. Paweł Rogalski