Stratyfikacja ryzyka zaawansowanej neoplazji jelita grubego w zależności od stężenia hemoglobiny w ramach programu przesiewowego raka jelita grubego

Stratyfikacja ryzyka zaawansowanej neoplazji jelita grubego w zależności od stężenia hemoglobiny w ramach programu przesiewowego raka jelita grubego

W krajach rozwiniętych rak jelita grubego jest trzecim pod względem częstości nowotworem u mężczyzn i drugim u kobiet. Częstość występowania raka jelita grubego stale rośnie i szacuje się, że co roku nowotwór ten jest rozpoznawany u miliona osób.

Najnowsze testy immunochemiczne wykrywające hemoglobinę w kale pozwalają na ocenę jej stężenia.

W badaniu przeprowadzonym przez hiszpańskich badaczy, opublikowanym w jednym z ostatnich wydań Gastroenterology, oceniono możliwość identyfikowania pacjentów o najwyższym ryzyku zaawansowanej neoplazji jelita grubego w oparciu o wynik ilościowego badania immunochemicznego kału w powiązaniu z innymi czynnikami. Zaawansowana neoplazja oznaczała raka jelita grubego lub gruczolaka wysokiego ryzyka definiowanego jako: zaawansowany gruczolak – gruczolak wielkości co najmniej 10 mm z komponentą kosmkową bądź dysplazją dużego stopnia lub co najmniej 3 niezaawansowane gruczolaki. W badaniu retrospektywie przeanalizowano dane 3109 osób z dodatnim wynikiem testu immunochemicznego (≥ 20 µg hemoglobiny/g kału). U wszystkich pacjentów wykonywano badanie kolonoskopowe w ramach programu przesiewowego prowadzonego w Barcelonie w latach 2009-2012. W badaniu wykazano, że średnie stężenie hemoglobiny w kale było znacząco wyższe w grupie z zaawansowaną neoplazją jelita grubego (105 µg/g; IQR 38-288 µg/g, p < 0,001) w porównaniu z pacjentami z prawidłowym wynikiem badania kolonoskopowego (45 µg/g; IQR 28-119 µg/g) oraz zmianami nienowotworowymi – włączając polipy zapalne i hiperplastyczne, nieswoiste choroby zapalne jelit i angiodysplazje (66 µg/g; IQR 34-172 µg/g). Pozytywne wartości predykcyjne dla zaawansowanej neoplazji jelita grubego różniły się w zależności od wieku i płci. Uwzględniając te trzy czynniki:
1) wyznaczone arbitralnie stężenie hemoglobiny w badaniu immunochemicznym kału,
2) płeć,
3) wiek pacjentów, utworzono 16 kategorii ryzyka zaawansowanej neoplazji jelita grubego.
Dodatnia wartość predykcyjna tych 3 czynników w zależności od kategorii ryzyka wahała się od 21,3% do 75,6%.

Podsumowując, autorzy stwierdzają, że stężenie hemoglobiny w badaniu immunochemicznym kału w powiązaniu z wiekiem i płcią pacjentów pozwala na określenie prawdopodobieństwa istnienia zaawansowanej neoplazji jelita grubego.

Opracowano na podstawie: Auge J.M., Pellise M., Escudero J.M., Hernandez C., Andreu M., Grau J., Buron A., López-Cerón M., Bessa X., Serradesanferm A., Piracés M., Macià F., Guayta R., Filella X., Molina R., Jimenez W., Castells A., PROCOLON Group: Risk stratification for advanced colorectal neoplasia according to fecal hemoglobin concentration in a colorectal cancer screening program. Gastroenterology 2014 Sep; 147(3): 628-636.e1.

Lek. Paweł Rogalski