Stężenie ferrytyny w surowicy jest czynnikiem predykcyjnym wczesnej śmiertelności u pacjentów ze zdekompensowaną marskością wątroby

Stężenie ferrytyny w surowicy jest czynnikiem predykcyjnym wczesnej śmiertelności u pacjentów ze zdekompensowaną marskością wątroby
Stężenie ferrytyny w surowicy jest podwyższone w przebiegu chorób zapalnych, zakażeń i nowotworów złośliwych oraz w sytuacji nadmiaru żelaza w organizmie.

Ferrytyna jest również uznanym markerem zapalenia wątroby. We wcześniejszych badaniach wykazano związek pomiędzy stężeniem ferrytyny w surowicy a śmiertelnością w okresie jednego roku i przeżywalnością pacjentów po transplantacji wątroby.

Uważa się, że podwyższone stężenie ferrytyny u pacjentów z ostrą niewydolnością wątroby związane jest z zespołem aktywacji makrofagów. W przebiegu zapalenia ferrytyna jest uwalniana z uszkodzonych hepatocytów a jej stężenie koreluje z podwyższoną aktywnością ALT. W pracy opublikowanej w jednym z ostatnich wydań Journal of Hepatology zbadano związek pomiędzy stężeniem ferrytyny w surowicy a 15- i 30-dniową śmiertelnością u pacjentów ze zdekompensowaną marskością wątroby. Do badania zakwalifikowano 318 pacjentów w wieku 51 (±13) lat, w tym 257 mężczyzn. Chorych obserwowano przez 31 dni. Stężenie ferrytyny w surowicy było istotnie statystycznie wyższe u pacjentów, którzy zmarli w porównaniu z pozostałymi chorymi i pozostawało w korelacji z punktacją w skali MELD i Child-Pugh (p < 0,001), liczbą leukocytów we krwi (p < 0,001), stężeniem sodu w surowicy (p < 0,001) oraz występowaniem samoistnego bakteryjnego zapalenia otrzewnej (p = 0,02), encefalopatii wątrobowej (p < 0,001) i zespołu wątrobowo-nerkowego (p = 0,012). Zarówno analiza wieloczynnikowa, jak i jednoczynnikowa potwierdziły istotną statystycznie wartość predykcyjną stężenia ferrytyny w surowicy.

Podsumowując, stężenie ferrytyny w surowicy koreluje ze stopniem ciężkości dekompensacji wątroby i jest związane z wczesną śmiertelnością jako niezależny od liczby punktów w skali MELD czynnik predykcyjny u pacjentów hospitalizowanych z powodu zdekompensowanej marskości wątroby.

Opracowano na podstawie: Maiwall R., Kumar S., Chaudhary A.K. i wsp.: Serum ferritin predicts early mortality in patients with decompensated cirrhosis. J Hepatol 2014 Jul; 61(1): 43-50.

Lek. Paweł Rogalski