Ryzyko krwawienia związane z przyjmowaniem nowych leków przeciwkrzepliwych, tj. rywaroksaban (doustny inhibitor czynnika Xa), nie jest w pełni poznane. Ostatnio opublikowano wyniki randomizowanego badania ROCKET AF porównujące rywaroksaban z warfaryną (doustny antagonista witaminy K) u chorych z migotaniem przedsionków (atrial fibrillation − AF). Badanie to nie wykazało przewagi rywaroksabanu w prewencji udaru i zatorowości u chorych z AF. Ryzyko krwawień w obu grupach określono na 1,03 (95% CI: 0,96-1,11). Częstość istotnych klinicznie krwawień w obu grupach była podobna (rywaroksaban: średnio 14,9%, warfaryna: średnio 14,5%, p = 0,44). Analizując przyczyny krwawień, w grupie otrzymującej rywaroksaban ryzyko krwawień wewnątrzczaszkowych było mniejsze o 33%, aczkolwiek ten korzystny efekt zaobserwowano u chorych < 75. r.ż. Częstość krwawień z przewodu pokarmowego była znamiennie wyższa w grupie leczonej rywaroksabanem − 5,5% (1475/7111 chorych) w porównaniu z chorymi leczonych warfaryną – 4,1% (1449/7125 pacjentów). Dodatkowo w grupie otrzymującej rywaroksaban, nieco częściej obserwowano krwawienia wymagające przetoczeń preparatów krwi (tabela 1).
|
Krwawienia |
Rywaroksaban, n = 7111 (%) |
Warfaryna, n = 7125 (%) |
P |
|
Z przewodu pokarmowego Wewnątrzczaszkowe Makroskopowa hematuria Z nosa Wewnątrzstawowe Do gałki ocznej |
5,5 0,77 3,4 4,3 0,23 0,24 |
4,1 1,18 2,6 3,9 0,29 0,34 |
< 0,05 < 0,05 < 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0.05 |
|
Przetoczenia krwi |
1,65 |
1,32 |
= 0,044 |
W analizie wieloczynnikowej czynnikami zwiększającymi ryzyko krwawienia były: starszy wiek (p < 0,0001), wyższe ciśnienie rozkurczowe (p = 0,0005), wywiad przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (p = 0,016) lub przebytego krwawienia z przewodu pokarmowego (p < 0,0001), stosowanie aspiryny (p < 0,0001) i niedokrwistość (p < 0,0001). Czynnikami zmniejszającymi ryzyko krwawień były: płeć żeńska (p < = 0,009) i niskie ciśnienie rozkurczowe (p < 0,0001) (tabela 2).
Tabela 2. Czynniki ryzyka krwawienia
|
Czynniki |
HR |
95% CI |
|
Niedokrwistość Wywiad krwawienia z przewodu pokarmowego Stosowanie aspiryny Wywiad przewlekłej obturacyjnej choroby płuc Ciśnienie rozkurczowe ≥ 90 mmHg Wiek Ciśnienie rozkurczowe < 90 mmHg Płeć (K vs M) |
1,88 1,88 1,42 1,29 1,28 1,17 0,92 0,82 |
1,59-2,22 1,44-2,45 1,23-1,64 1,05-1,58 1,11-1,47 1,12-1,23 0,89-0,96 0,7-0,95 |
-
Goodman S.G., Wojdyla D.M., Piccini J.P., White H.D., Paolini J.F., Nessel C.C., Berkowitz S.D., Mahaffey K.W., Patel M.R., Sherwood M.W., Becker R.C., Halperin J.L., Hacke W., Singer D.E., Hankey G.J., Breithardt G., Fox K.A., Califf R.M.: for the ROCKET AF Investigators. Factors Associated with Major Bleeding Events: Insights from the Rivaroxaban Once-daily oral Direct Factor Xa Inhibition Compared with Vitamin K Antagonism for Prevention of Stroke and Embolism Trial in Atrial Fibrillation (ROCKET AF). J Am Coll Cardiol. 2013 Nov 21. pii: S0735-1097(13)06208-6.
-
Patel M.R., Mahaffey K.W., Garg J., Pan G., Singer D.E., Hacke W., Breithardt G., Halperin J.L., Hankey G.J., Piccini J.P., Becker R.C., Nessel C.C., Paolini J.F., Berkowitz S.D., Fox K.A., Califf R.M.: ROCKET AF Investigators. Rivaroxaban versus warfarin in nonvalvular atrial fibrillation. N Engl J Med 2011; 365:883-91.
Lek. Agnieszka Świdnicka-Siergiejko
