Paul Feuerstadt, Lawrence J. Brandt

Tłum.: Krzysztof Kurek

Niedokrwienie okrężnicy (colon ischemia – CI) jest najczęstszym niedokrwiennym uszkodzeniem w obrębie przewodu pokarmowego (gastrointestinal – GI). Ta zwykle samoistnie ustępująca choroba jest coraz powszechniej rozpoznawana, poznanych jest też coraz więcej jej przyczyn. Uszkodzenie będące wynikiem miejscowego niedokrwienia i reperfuzji przyczynia się do wystąpienia choroby, która manifestuje się szerokim obrazem klinicznym, obejmującym odwracalną kolopatię niedokrwienną (podnabłonkowy krwotok i obrzęk), przemijające zapalenie okrężnicy, przewlekłe zapalenie okrężnicy, zwężenie, zgorzel oraz piorunujące zapalenie obejmujące całą okrężnicę. Zasięg choroby jest zwykle odcinkowy, a postać lewostronna (odcinki okrężnicy unaczynione przez tętnicę krezkową dolną) jest częstsza niż postać prawostronna (odcinki okrężnicy unaczynione przez tętnicę krezkową górną). Choroba może dotyczyć każdego odcinka okrężnicy, chociaż ostatnio wykazano, że zajęcie poszczególnych odcinków wiąże się z różnym rokowaniem. Pacjenci z izolowanym niedokrwieniem prawej części okrężnicy (isolated-right colon ischemia – IRCI) prezentują odmienne objawy i mają gorsze rokowanie w porównaniu z innymi postaciami niedokrwienia. Mimo iż niektóre objawy zależą od lokalizacji choroby, CI zwykle manifestuje się skurczowymi bólami brzucha nad odcinkiem okrężnicy objętej niedokrwieniem, po których występuje krótkotrwały epizod krwistej biegunki. Omawianą chorobę zwykle rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego oraz w oparciu o wyniki badań laboratoryjnych, badań obrazowych oraz kolonoskopii. Kolonoskopia jest najwłaściwszą metodą diagnostyczną. Większość pacjentów odpowiada na leczenie zachowawcze, niemniej w cięższych przypadkach wymagane jest leczenie przeciwdrobnoustrojowe i/lub interwencja chirurgiczna.

 

Słowa kluczowe: niedokrwienie okrężnicy, niedokrwienne zapalenie okrężnicy, jelitowy przepływ krwi

 

H. Sifuentes, S. Kane

Tłum.: Krzysztof Kurek

 

W licznych opublikowanych dotychczas badaniach wykazano zwiększone ryzyko rozwoju pozajelitowych nowotworów złośliwych wśród pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (inflammatory bowel disease – IBD), wynikające głównie ze stosowania leków. Nowotwory złośliwe, które zależne są od stosowanych w terapii IBD leków, to przede wszystkim: choroby limfoproliferacyjne związane ze stosowaniem tiopuryn, wątrobowo-śledzionowe chłoniaki T-komórkowe występujące głównie u młodych mężczyzn leczonych tiopurynami i lekami przeciw czynnikowi martwicy guza (tumor necrosis factor – TNF), inne niż czerniaki nowotwory złośliwe skóry występujące u pacjentów leczonych tiopurynami i lekami przeciw TNF oraz czerniaki u pacjentów leczonych lekami przeciw TNF w monoterapii. Ponadto pacjentki z IBD mogą mieć wyższe ryzyko dysplazji i raka szyjki macicy. Celem niniejszej pracy przeglądowej jest omówienie pozajelitowych nowotworów złośliwych oraz sposobów ich nadzorowania u pacjentów z IBD.

 

Słowa kluczowe: nieswoiste choroby zapalne jelit, pozajelitowe nowotwory złośliwe, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chłoniak, rak skóry niebędący czerniakiem, czerniak, zaburzenia limfoproliferacyjne, wątrobowo-śledzionowy chłoniak T-komórkowy, chłoniak nieziarniczy, dysplazja szyjki macicy, rak szyjki macicy

 

Eugeniusz Wróblewski

 

Niedokrwistość jest najczęstszym ogólnoustrojowym powikłaniem nieswoistych chorób zapalnych jelit (NChZJ). Występowanie anemii w przebiegu NChZJ wiąże się z istotnym pogorszeniem jakości życia i zdolności do pracy oraz wzrostem wskaźnika hospitalizacji. Etiologia niedokrwistości w NChZJ ma charakter wieloczynnikowy, jednak najczęściej jej przyczyną jest niedobór żelaza i przewlekłe zapalenie. W postępowaniu z niedokrwistością towarzyszącą NChZJ w zależności od przyczyny należy brać pod uwagę optymalizację leczenia choroby podstawowej, suplementację niedoborów, wykluczenie niepożądanego działania leków i ukrytych przyczyn anemii.

 

Anaemia is the most common systemic complication of inflammatory bowel disease (IBD). Presence of anaemia in the course of IBD is associated with significant worsening in quality of life, the ability to work, and increased hospitalization rate. Etiology of anaemia in IBD is multifactorial but the most common reason is the combination of chronic iron deficiency and anaemia of chronic disease. Management of anaemia in IBD includes optimization of treatment of underlying disease, supplementation of iron and vitamin deficiencies, avoiding adverse effects of drugs.

 

Słowa kluczowe: niedokrwistość, nieswoiste choroby zapalne jelit, niedobór żelaza, niedobór witamin, niedokrwistość chorób przewlekłych

Key words: anaemia, inflammatory bowel disease, iron deficiency, vitamines deficiency, anaemia of chronic disease

 

Elżbieta Jarocka-Cyrta

 

Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCNG) rozpoznawana jest u pacjentów, u których spożycie glutenu prowadzi do wystąpienia dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego i objawów ogólnych, a badania nie potwierdzają choroby trzewnej i alergii na pszenicę. W patogenezie uwzględnia się także udział innych składników zbóż: białek oraz cukrów zaliczanych do FODAMP (fermentable oligo-, di-, and mono-saccharides and polyols). NCNG najczęściej występuje u młodych dorosłych, z przewagą u płci żeńskiej. Częstość występowania szacowana jest na 0,6-6%. Ze względu na brak biomarkera rozpoznanie NCNG powinno być potwierdzone prowokacją pokarmową z glutenem, najlepiej metodą podwójnie ślepej próby kontrolowanej placebo.

 

Non-celiac gluten sensitivity is a condition where intestinal and extra-intestinal symptoms are triggered by gluten ingestion in the absence of coeliac disease and wheat allergy. Besides gluten, other wheat proteins and FODMAPs may contribute to this syndrome. The NCGS occurs in mainly young adults with female predominance. Its prevalence ranges from 0,6 to 6%. No biomarker is available. Double-blind placebo controlled oral challenge is recommended to confirm the diagnosis.

 

Słowa kluczowe: gluten, nieceliakalna nadwrażliwość na gluten, dieta bezglutenowa

Key words: gluten, non-celiac gluten sensitivity, gluten-free diet

 

Marek Hartleb

 

Świąd skóry jest częstym powikłaniem cholestatycznych chorób wątroby. Może on znacznie pogarszać jakość życia chorych. Leczenie świądu skóry związanego z chorobami wątroby bywa wyzwaniem terapeutycznym, wymagającym zastosowania specyficznych leków w określonej kolejności. W pracy przedstawiono leki stosowane w leczeniu świądu cholestatycznego oraz zaprezentowano ostatnie odkrycia dotyczące patofizjologii świądu, zwracając uwagę na nowe możliwości terapeutyczne.

 

Pruritus is a common complication of cholestatic liver disease. It can significantly impair the patient’s quality of life. Treatment of pruritus in liver diseases can be challenging requiring specific management with step-wise approach. In this review, we presented the drugs currently used to treat cholestatic pruritus, and recent developments in the pathophysiology of cholestatic pruritus, attracting attention to emerging novel therapies.

 

Słowa kluczowe: świąd skóry, cholestaza, leczenie

Key words: pruritus, cholestasis, treatment

 

Elżbieta Ołdak

 

Choroby pasożytnicze są rozpowszechnione na całym świecie. W pracy przeglądowej autorka przedstawiła współczesną epidemiologię, obraz kliniczny, metody diagnozowania i leczenia lambliozy, owsicy i glistnicy – najbardziej rozpowszechnionych parazytoz jelitowych w krajach rozwiniętych, w tym w Polsce.

 

Parasitic diseases are distributed worldwide. In this review study, the author presents current epidemiology, clinical presentation, diagnostic procedures, and treatment options of giardiasis, enterobiasis, and ascariasis – the most common intestinal parasites in developed countries, including Poland.

 

Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Załęski, Aleksandra Mytyk, Ewa Talarek

 

Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) to grupa heterogennych schorzeń przewodu pokarmowego o przewlekłym charakterze. Do rozwoju tych chorób dochodzi u osób z predyspozycją genetyczną, u których zaburzenia układu immunologicznego błony śluzowej przewodu pokarmowego prowadzą do nieprawidłowej reakcji na czynniki mające powszechnie kontakt z błoną śluzową. NZJ są chorobami wyniszczającymi i prowadzącymi do spadku odporności komórkowej i humoralnej. Wiele doniesień wskazuje, że chorzy na NZJ są bardziej narażeni na ciężki, a nawet śmiertelny przebieg zakażeń. Również stosowane leczenie o charakterze immunosupresyjnym ma niekorzystny wpływ na układ immunologiczny. Skojarzona immunosupresja, czyli zastosowanie równocześnie leków wpływających na różne punkty docelowe odpowiedzi immunologicznej, zwiększa znacznie ryzyko wystąpienia powikłań infekcyjnych, m.in. reaktywacji zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca.

W artykule przedstawiono opis przypadku nastolatki z opornym na leczenie zachowawcze wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, leczonej immunosupresyjnie, u której rozwinął się półpasiec rozsiany. Ponadto omówiono najważniejsze zagadnienia związane z przebiegiem zakażenia i zapobieganiem ospie wietrznej i półpaścowi u osób leczonych immunosupresyjnie.

 

Inflammatory bowel disease (IBD) is a group of chronic, heterogenic disorders of gastrointestinal tract. IBD develops in individuals with a genetic predisposition, whose aberrant immune system of gastrointestinal mucosa leads to an abnormal reaction to common food antigens. Both cellular and humoral immunity were shown to be decreased in patients with IBD, especially in those treated with immunosuppressive agents. Use of combined immunosuppressive medications, that affects the various points of the immune response, significantly increases the risk of developing infectious complications including reactivation of herpes zoster virus infection.

We report a case of disseminated herpes zoster infection in in adolescent girl with difficult to treat ulcerative colitis, treated with immunosuppressive agents. The most important issues regarding to course of herpes zoster infection and prevention were also discussed.

 

Słowa kluczowe: nieswoiste zapalenia jelit, immunosupresja, infliksymab, wirus ospy wietrznej i półpaśca, półpasiec

Key words: inflammatory bowel disease, immunosuppression, infliximab, varicella-zoster virus, shingles