Gastroenterologia Praktyczna, 4/2013

  • Metody leczenia hemoroidów
  • Obrazowanie błony śluzowej w nowotworach przewodu pokarmowego w 2013 r.
  • Zastosowanie preparatów kwasu masłowego w gastroenterologii
  • Powikłania operacyjnego leczenia otyłości olbrzymiej
  • Polipy gruczołów dna żołądka – czy wszystko już wiemy?
  • Mesalazyna w chorobie uchyłkowej jelit
  • Przygotowanie jelita do kolonoskopii – co nowego?
  • Olbrzymie guzy wątroby jako reminiscencja dawnych i zapomnianych chorób
  • Spółka partnerska jako forma wykonywania wolnego zawodu lekarza – część I


Metody leczenia hemoroidów
Tłumaczenie artykułu: Approach to Hemorrhoids
Varut Lohsiriwat
Komentarz: Prof. dr hab. n. med. Adam Dziki

Obrazowanie błony śluzowej w nowotworach przewodu pokarmowego w 2013 r.
Tłumaczenie artykułu: Endoscopic Mucosal Imaging of Gastrointestinal Neoplasia in 2013
Komentarz: Dr n. med. Tomasz Marek

Zastosowanie preparatów kwasu masłowego w gastroenterologii
Application of butyric acid preparations in gastroenterology
Barbara Skrzydło-Radomańska, Piotr Radwan

Powikłania operacyjnego leczenia otyłości olbrzymiej
Late complications of obesity surgery
Piotr Myśliwiec, Hady Razak Hady, Jacek Dadan

Polipy gruczołów dna żołądka – czy wszystko już wiemy?
Fundic gland polyps – do we already know everything?
Piotr Wosiewicz, Małgorzata Błaszczyńska, Krzysztof Gutkowski, Piotr Wandzel, Marek Hartleb

Mesalazyna w chorobie uchyłkowej jelit
Mesalazine in diverticular disease
Michał Spychalski, Łukasz Dziki, Adam Dziki

Przygotowanie jelita do kolonoskopii – co nowego?
Bowel preparation for colonoscopy – what’s new?
Andrzej Dąbrowski

Olbrzymie guzy wątroby jako reminiscencja dawnych i zapomnianych chorób
Huge hepatic tumors as reminiscence of remote and forgotten diseases
Marek Hartleb, Piotr Wosiewicz, Maciej Kajor


Spółka partnerska jako forma wykonywania wolnego zawodu lekarza – część I
Jagoda Sarzyńska, Rafał Ostrowski

Warto przeczytać

Program edukacyjny – Gastroenterologia Praktyczna
Wojciech Kosikowski

Regulamin

Metody leczenia hemoroidów 
Tłumaczenie arykułu: Approach to hemorrhoids
Varut Lohsiriwat
Tłum.: Agnieszka Świdnicka-Siergiejko

Streszczenie
Hemoroidy są częstym schorzeniem anorektalnym definiowanym jako objawowe powiększenie i nieprawidłowe przemieszczenie się ciał jamistych odbytu. Patofizjologia hemoroidów obejmuje: zmiany degeneracyjne tkanki podporowej w obrębie ciał jamistych odbytu, hiperplazję naczyń i hiperperfuzję splotu odbytniczego. Hemoroidy niskiego stopnia są łatwo i skutecznie leczone poprzez dietę i modyfikację stylu życia, leczenie farmakologiczne oraz niektóre procedury zabiegowe. Leczenie operacyjne jest zazwyczaj wskazane w hemoroidach: objawowych, wysokiego stopnia i/lub powikłanych. Podstawą leczenia chirurgicznego do niedawna była hemoroidektomia. W ostatnim czasie wprowadzono inne techniki takie jak: hemoroidektomia z użyciem aparatu Ligasure, hemoroidopeksja za pomocą staplera i podkłucie tętnicy hemoroidalnej pod kontrolą ultrasonografu dopplerowskiego. Największymi problemami w leczeniu hemoroidów są ból po zabiegu i nawrót choroby. Artykuł ten przedstawia nowoczesne metody leczenia  hemoroidów w oparciu o wyniki ostatnich badań i przegląd literatury. Omówione zostało również postępowanie w przypadkach powikłanych.

Słowa kluczowe: hemoroidy, leczenie, hemoroidektomia, hemoroidopeksja z użyciem staplera, podkłucie tętnicy hemoroidalnej pod kontrolą  ultrasonografu dopplerowskiego.


Przygotowanie jelita do kolonoskopii - co nowego?
Bowel preparation for colonoscopy - what's new?
Andrzej Dąbrowski

Streszczenie
Kolonoskopia jest aktualnie najlepszą metodą do oceny jelita grubego. Badanie to odgrywa szczególnie dużą rolę w prewencji oraz diagnostyce raka jelita grubego. Przygotowanie jelita do kolonoskopii jest złożoną procedurą, obejmującą modyfikację diety oraz zastosowanie odpowiednich preparatów oczyszczających. Do niedawna, optymalnym i powszechnie zalecanym sposobem oczyszczenia jelita do kolonoskopii było wypicie 4 litrów roztworu glikolu polietylenowego. Ze względu na uciążliwości związane z tą metodą trwają poszukiwania innych, skutecznych i lepiej tolerowanych sposobów oczyszczania jelita. Ostatnio opisano bardzo dobre efekty oczyszczania jelita przy pomocy mieszaniny pikosiarczanu sodu z cytrynianem magnezu (P/MC). W tym roku, pod patronatem European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) przygotowane zostały nowe wytyczne dotyczące przygotowania pacjenta do kolonoskopii. W tym artykule omówiono najważniejsze zalecenia zawarte w najnowszych wytycznych ESGE.

Abstract
Colonoscopy is currently the best method for evaluation of colon and rectum. It is especially important in prevention and diagnostics of colon cancer. Bowel preparation for colonoscopy is a complex procedure, involving diet modifications and laxative choice. Until recently, an optimal and commonly recommended method for bowel preparation for colonoscopy was oral application of 4 liters of polyethylene glycol solution. Due to inconveniencies of this method there is ongoing search for other, equally efficient and better tolerated methods of bowel cleansing. Recently, very good effects of bowel preparation with the mixture of sodium picosulphate plus magnesium citrate (P/MC) have been reported. This year, under the supervision of European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) new guidelines for bowel preparation for colonoscopy have been stated. The most important statements and recommendations of these ESGE guidelines are discussed in this article.

Słowa kluczowe: kolonoskopia; przygotowanie jelita do kolonoskopii
Key words: colonoscopy; bowel preparation for colonoscopy

 
Obrazowanie błony Śluzowej w nowotworach przewodu pokarmowego w 2013 r.
Tłumaczenie artykułu: Endoscopic mucosal imaging of gastrointestinal neoplasiain 2013
P. Urquhart & R. DaCosta & N. Marcon
Tłum.: Krzysztof Kurek

Streszczenie
Wykrywanie, przyżyciowe określenie charakteru oraz możliwość endoskopowego usunięcia wczesnych lub przednowotworowych zmian błony śluzowej jest „świętym graalem” w endoskopii przewodu pokarmowego. Możliwość osiągnięcia tego celu znacznie poprawiła się wraz z rozwojem nowoczesnej videoendoskopii, mimo iż do braku optymalnego wykrywania i diagnozy wczesnych zmian nowotworowych wciąż przyczyniają się niewłaściwie przeprowadzona ocena endoskopowa, błędy w interpretacji obrazów oraz subtelne różnice w wyglądzie wczesnych zmian błony śluzowej. Rozwój nowoczesnych technologii może pomóc w rozwiązaniu powyższych mankamentów; endoskopia z powiększeniem jak również techniki barwienia oraz wirtualna chromoendoskopia są obecnie szeroko dostępne, podczas gdy techniki laserowej endomikroskopii konfokalnej i endocytoskopii, optycznej tomografii koherencyjnej czy autofluorescencji są stosowane wyłącznie w badaniach naukowych. Wymienione technologie można podzielić na takie, które pozwalają endoskopiście na poprawę wykrywania zmian błony śluzowej lub na określenie ich charakteru podczas badania. Poprawa wykrywania zmian pozornie „niewidocznych”, takich jak płaskie ogniska śródśluzówkowego gruczolakoraka w przełyku Barretta daje możliwość leczenia endoskopowego przed dalszym rozwojem zmiany lub przed wystąpieniem przerzutów. Z kolei możliwość określenia charakteru zmiany i postawienia przyżyciowej diagnozy, jak w przypadku polipów okrężnicy, pozwala endoskopiście na podjęcie decyzji, które zmiany wymagają usunięcia, a które mogą być bezpiecznie pozostawione lub usunięte bez dalszej oceny histopatologicznej. Ponadto biopsje celowane, jak w przypadku nadzoru endoskopowego w przebiegu przewlekłego zapalenia jelita grubego, mogą okazać się dokładniejsze i skuteczniejsze niż biopsje losowe, przeprowadzane według obowiązujących protokołów. Ważnym zastrzeżeniem w dyskusji nad rozwojem nowoczesnych technologii służących do wykrywania wczesnego raka jest fundamentalne znaczenie systemu opieki zdrowotnej promującego programy badań przesiewowych, wykonywanych wśród osób z grup ryzyka. Idealnym narzędziem, optymalizującym zastosowanie endoskopii w badaniach przesiewowych, byłby zestaw miarodajnych biomarkerów (oznaczanych we krwi, stolcu czy w moczu), które pozwoliłyby skutecznie selekcjonować osoby z grupy wysokiego ryzyka aby ograniczyć powszechne stosowanie drogich technologii endoskopowych. W poniższej pracy podsumowano obecnie dostępne, jak również rozwijające się techniki obrazowania endoskopowego, służące do wczesnego wykrywania zmian nowotworowych przewodu pokarmowego.
 
Słowa kluczowe: endoskopowe, obrazowanie, przewód pokarmowy, błona śluzowa, zaawansowane


Mesalazyna w chorobie uchyłkowej jelit
Mesalazine in diverticular disease
Michał Spychalski, Łukasz Dziki, Adam Dziki

Streszczenie
Choroba uchyłkowa jelita grubego to narastający problem medyczny. Dotyczy ponad 50% populacji krajów zachodnich powyżej 60. roku życia. U około 20% z nich rozwinie się zapalenie uchyłków. W ciągu ostatnich lat w sposób istotny zwiększył się odsetek osób hospitalizowanych z powodu tej choroby. Większość chorych na niepowikłaną postać zapalenia uchyłków może być leczona zachowawczo. Podstawowymi celami leczenia chorych jest ustąpienie dolegliwości związanych z chorobą uchyłkową oraz zmniejszenie ryzyka nawrotu objawów. Udowodniono, że w patogenezie zapalenia uchyłków istotną rolę odgrywają cytokiny prozapalne, głównie interleukina 1 oraz TNF-α, oraz zwiększona aktywność syntezy tlenku azotu. Obserwacja to stanowiła podstawę do włączenia preparatów mesalazyny do leczenia chorych z niepowikłaną postacią choroby uchyłkowej. W prezentowanej pracy omawiane są najistotniejsze badania kliniczne oceniające skuteczność mesalazyny w leczeniu zapalenia uchyłków, zarówno w monoterapii, jak i w leczeniu skojarzonym z ryfaksyminą i probiotykami.

Abstract
Diverticular disease is a common and growing medical issue. Up to 50% of the Western countries population over the age of 60 possess the colonic diverticula. 20% of patients with colonic diverticulosis will develop diverticulitis. In the recent years the number of hospitalizations due to this disease is rising. The majority of patients with diverticulitis may be treated conservatively. Main objects of treatment are: the diminishing the GI symptoms connected with diverticulitis and the reduction in recurrence rates of this disease. It is well proven that inflammatory cytokines, mainly Il-1 and TNF-alpha together with the increased nitric oxide synthase activity play an important role in the pathogenesis of diverticulitis. This observation led to the introduction of mesalazine to the uncomplicated diverticulits treatment. In the article results of clinicals trials assessing the efficiency of mesalazine in the diverticulitis treatment are presented.
 
Słowa kluczowe: uchylkowatość, zapalenie uchyłków, mesalazyna
Key words: diverticulosis, diverticulitis, mesalazine


Powikłania operacyjnego leczenia otyłości olbrzymiej.
Late complications of obesity surgery
Piotr Myśliwiec, Hady Razak Hady, Jacek Dadan

Streszczenie
Zabieg chirurgiczny jest najskuteczniejszą metodą leczenia chorych z otyłością olbrzymią
z BMI >40 kg/m2 lub >35 kg/m2 przy współistniejącym zespole metabolicznym.  Jego celem jest przede wszystkim wydłużenie życia chorych i poprawa jego jakości. Operacje bariatryczne przeprowadzane w ośrodkach referencyjnych wiążą się z niewielkim odsetkiem powikłań i wysokim stopniem zadowolenia pacjentów. W związku z różnorodnością wykonywanych zabiegów bariatrycznych, spektrum możliwych powikłań jest szerokie. Niektóre z nich mogą zagrażać życiu chorego i wymagają intensywnego leczenia, niekiedy również operacyjnego. U pacjentów z otyłością olbrzymią przebieg najcięższego powikłania brzusznego - ostrego zapalenie otrzewnej - jest zazwyczaj skąpoobjawowy i ogranicza się do tachykardii oraz stanu podgorączkowego, przy niewielkiej bolesności miejscowej. Z drugiej strony znaczne ograniczenie wydolności krążeniowej, oddechowej, a często również funkcji wątroby i nerek u chorych z otyłością olbrzymią sprawia, że łatwo dochodzi do dekompensacji i niewydolności wielonarządowej. Zaniechanie lub odroczenie pilnej konsultacji i w razie konieczności interwencji chirurgicznej, najlepiej w ośrodku specjalizującym się w chirurgii bariatrycznej, może prowadzić do szybkiego rozwoju wstrząsu septycznego i zgonu pacjenta. Niezmiernie istotna jest rola lekarzy pierwszego kontaktu oraz lekarzy chorób wewnętrznych w procesie diagnostycznym oraz wstępnym leczeniu chorych, u których wystąpiło powikłanie po operacji bariatrycznej. Z kolei gastroenterolodzy są niezwykle cennymi partnerami chirurgów w leczeniu endoskopowym niektórych z tych powikłań.
Przedstawiono powikłania najczęściej wykonywanych operacji bariatrycznych: rękawowego wycięcia żołądka, wyłączenia żołądkowego oraz regulowanej opaski żołądkowej, z pominięciem zdarzeń charakterystycznych dla okresu hospitalizacji na oddziale chirurgicznym. Omówiono zastosowanie gastroskopii po zabiegach bariatrycznych. Dodatkowo przedstawiono wyniki badań ankietowych oceniających, w jakim stopniu operacje otyłości olbrzymiej spełniają oczekiwania pacjentów.

Abstract
Surgical procedure is the most effective method of treatment of morbid obesity, when BMI is >40 kg/m2 or >35 kg/m2 when complications of obesity are present.  It aims to prolong life and improve its quality. Bariatric procedures performed in specialist centres involve small proprotion of complications and high level of patients’ satisfaction. Because of diversity of bariatric procedures, the spectrum of possible complications is broad. Some of them may be potentially fatal and must be diagnosed and treated promptly, sometimes also surgically. In patients with morbid obesity, the signs of the most serious abdominal complication – acute peritonitis – are often scarce and limited to tachycardia and subfebrile state with only slight local tenderness. On the other hand reserves of circulatory and respiratory systems, as well as liver and kidney, in patients with morbid obesity are limited and multiple organ failure develops very easily. Surgical referral, preferably in bariatric center, is necessary to avoid insidiously developing septic shock and patients’s death.
This paper presents complications of bariatric procedures performed most commonly: sleeve gastrectomy, gastric bypass and adjustable gastric banding, with omission of those typical for hospital stay in Surgical Ward. We also discuss the usefulness of endoscopy in patients after bariatric surgery. Additionally results of survey assessing, to what extent surgical treatment of morbid obesity fulfills the expectations of the patients.

Słowa kluczowe: chirurgia bariatryczna, powikłania, wyłączenie żołądkowe, rękawowe wycięcie żołądka, opaska żołądkowa.
Key words: bariatric surgery, complications, gastric bypass, sleeve gastrectomy, gastric banding.