Leczenie nawrotowego zapalenia jelita grubego spowodowanego przez Clostridium difficile
Treatment of recurrent Clostridium difficile colitis: a narrative review
Roy J. Hopkins, Robert B. Wilson

Streszczenie
Clostridium difficile jest Gram‑dodatnią, tworzącą zarodniki, obligatoryjnie beztlenową pałeczką, która w 1935 r. została wyizolowana z kału zdrowego noworodka. W krajach zamożnych C. difficile jest najczęstszą przyczyną biegunki zakaźnej u hospitalizowanych chorych. Częstość występowania zakażenia C. difficile w USA od 2000 r. znacznie się zwiększyła, z podwojeniem do 2010 r. liczby hospitalizacji z tego powodu u dorosłych (bez uwzględnienia kobiet w ciąży) [6]. U 20‑35% chorych z zakażeniem C. difficile początkowa terapia nie będzie skuteczna, a spośród nich u 40‑60% dojdzie do drugiego nawrotu. Nawrót zakażenia C. difficile jest powszechnym problemem zdrowotnym i stanowi duże obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej. W artykule tym przedstawione zostały aktualne metody leczenia oraz kierunki przyszłych badań nad terapią nawrotowego zakażenia C. difficile. Obejmują one zastosowanie antybiotyków, probiotyków, przeszczepu mikrobioty jelitowej od zdrowego dawcy, żywic wiążących aniony, wtórnych kwasów żółciowych lub przeciwciał przeciw toksynom bakteryjnym.

Miejsce rifaksyminy alfa w profilaktyce samoistnego bakteryjnego zapalenia otrzewnej. Czy już czas zaktualizować wytyczne postępowania?
Role of rifaximin alpha in prophylaxis of spontaneous bacterial peritonitis. Is the time for updating managment guidelines?
Mateusz Chapuła, Marek Hartleb
Streszczenie
Marskość wątroby to poważna choroba związana z klinicznie istotnymi powikłaniami i zwiększoną śmiertelnością. Samoistne bakteryjne zapalenie otrzewnej (SBP) jest częstym powikłaniem niewyrównanej marskości wątroby, odpowiedzialnym za ok. 30% wszystkich zakażeń. Chorym po przebytym SBP lub zaliczanym do podwyższonego ryzyka wystąpienia tego powikłania często przepisuje się norfloksacynę lub cyprofloksacynę w celu profilaktycznym. Długoterminowe stosowanie fluorochinolonów wiąże się z możliwością wystąpienia działań niepożądanych i interakcji, które mogą być szkodliwe dla tej specyficznej populacji chorych. Ponadto rozwój lekoopornych szczepów bakteryjnych może zmniejszać skuteczność leczenia i profilaktyki antybiotykowej SBP. Biorąc pod uwagę te ograniczenia, rifaksymina alfa – niewchłanialny z jelita, bezpieczny i szerokospektralny antybiotyk, dotychczas stosowany w encefalopatii wątrobowej – jest intensywnie badany jako alternatywa dla konwencjonalnej profilaktyki SBP. W niniejszym artykule przybliżono obie opcje terapeutyczne oraz przedstawiono wpływ rifaksyminy alfa na mikrobiotę jelitową w marskości wątroby oraz wyniki przeglądów systematycznych i metaanaliz na temat pierwotnej i wtórnej profilaktyki SBP z udziałem rifaksyminy alfa.
Abstract
Cirrhosis is a serious disease associated with significant morbidity and mortality. Spontaneous bacterial peritonitis (SBP) is a common complication of decompensated cirrhosis accounting for about 30% of all infections. In patients with history of SBP and those deemed to be at high risk of its development norfloxacine or ciprofloxacine is often prescribed to prevent the incidence of SBP. Long‑term use of fluoroquinolones may be associated with several adverse effects or drug interactions that may be harmful to this specific population. In addition, development of bacterial resistance may decrease the efficacy of SBP treatment and prophylaxis. Given these limitations, rifaximin – a nonabsorbable, safe and broad‑spectrum antibiotic, used for hepatic encephalopathy – has been intensively explored as an alternative to conventional prophylaxis of SBP. In this review we provided information on two therapeutic options, presented the effects of rifaximin on gut microbiota in patients with cirrhosis, and showed data from systematic reviews and meta‑analyses on primary and secondary SBP prophylaxis with rifaximin.

Omówienie polskich oraz europejskich zaleceń rozpoznawania i leczenia przewlekłego zapalenia trzustki (PZT) na podstawie wytycznych Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i Polskiego Klubu Trzustkowego (2018) oraz wytycznych europejskich (Ha-PanEU; 2016)
Discussion of Polish and European recommendations for the diagnosis and treatment of chronic pancreatitis (CP) based on the guidelines of the Polish Society of Gastroenterology, Polish Pancreatic Club (2018) and the European guidelines (Ha-PanEU; 2016)
Barbara Włodarczyk, Ewa Małecka‑Panas
Streszczenie
Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest postępującą, zapalną chorobą, która prowadzi do zaniku i włóknienia miąższu tego organu. Rozpoznanie PZT opiera się na wynikach badań obrazowych, które analizują gęstość miąższu trzustki, zanik gruczołów, obecność zwapnień, pseudotorbieli, nieregularność głównego przewodu trzustkowego i jego gałęzi. Najczęstszym czynnikiem ryzyka rozwoju PZT jest nadużywanie alkoholu oraz palenie papierosów. U chorych z wczesnym początkiem choroby oraz dodatnim wywiadem rodzinnym powinno się wykonywać badania genetyczne. W przypadku nieokreślenia etiologii PZT należy uwzględnić autoimmunologiczne zapalenie trzustki. Klasyfikacja PZT, w zależności od czynnika etiologicznego obejmuje: PZT wapniejące, zaporowe, autoimmunologiczne i rowkowe. Podział ten oparty jest na obrazie klinicznym, badaniach obrazowych i odpowiedzi na leczenie. Według wytycznych Ha‑PanEU, najlepszą metodą obrazowania zmian miąższowych trzustki jest tomografia komputerowa i/lub rezonans magnetyczny. Polskie rekomendacje za najlepszą metodę uznają endosonografię (EUS), ustępującą miejsca jedynie endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW), zarezerwowanej dla zabiegów terapeutycznych. Podstawą leczenia PZT jest enzymatyczna terapia substytucyjna. W celu oceny wydolności wewnątrzwydzielniczej trzustki, polskie wytyczne rekomendują pomiary glikemii na czczo i/lub hemoglobiny glikowanej (HbA1c) co roku. Cukrzyca dotyczy nawet 70% chorych z PZT i charakteryzuje się skłonnością do hipoglikemii związanej z upośledzonym wydzielaniem glukagonu. Podstawą leczenia cukrzycy w przebiegu PZT jest insulinoterapia. Leczenie endoskopowe, w tym ECPW, daje najlepsze efekty u pacjentów z nawrotami bólu z powodu zwężeń lub obecności niewielkich złogów zlokalizowanych w głowie trzustki. Wskazania do leczenia chirurgicznego w przebiegu PZT obejmują nasilone dolegliwości bólowe niereagujące na leczenie zachowawcze, podejrzenie raka trzustki, powikłania PZT oraz niepowodzenie leczenia endoskopowego.
Abstract
Chronic pancreatitis (CP) is a progressive, inflammatory disease that leads to atrophy and fibrosis of the pancreatic parenchyma. The diagnosis of CP is based on the imaging examinations, which analyze pancreatic density, glandular atrophy, calcifications, pseudocysts, irregularity of the main pancreatic duct and its branches. The most common risk factor for the development of CP is alcohol abuse and smoking. In patients with an early onset of the disease and positive family history, genetic testing should be performed. When no other etiology of CP is found, autoimmune pancreatitis (AIP) should be considered. The classification of CP, depending on the etiological factor, includes: CP calcifying, obstructive, autoimmune and grooved. This division is based on the clinical picture, imaging studies and response to treatment. According to the guidelines of Ha‑PanEU, the computed tomography and/or magnetic resonance are the best imaging methods to visualize of pancreatic parenchymal changes. Polish recommendations give credit to endosonography (EUS), which gives way only to endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP), reserved for therapeutic procedures. The mainstay of treatment in CP is pancreatic enzyme replacement therapy. To assess the endocrine pancreatic capacity, the Polish guidelines recommend measurements of fasting glycemia and/or glycated hemoglobin (HbA1c) done every year. Diabetes affects up to 70% of patients with CP and is characterized by a tendency to hypoglycaemia associated with impaired glucagon secretion. The basis for the treatment of diabetes in the course of CP is insulin therapy. Endoscopic treatment, including ERCP, gives the best results in patients with relapses of pain due to presence of main duct strictures or small calculi located in the head of the pancreas. The indications for surgical treatment in the course of CP include severe pain not responding to conservative treatment, suspicion of pancreatic cancer, complications of CP and failure of endoscopic treatment.

Bąblowica naśladująca proces rozrostowy okolicy wnęki wątroby – opis przypadku
Echinococcosis mimicking neoplastic process of the liver hilar area – a case report
Mateusz Rzucidło, Mariusz Partyka, Grażyna Cisowska, Robert Staroń, Dorota Gutkowska, Krzysztof Gutkowski
Streszczenie
Zmiany ogniskowe wątroby to heterogenna grupa chorób, w skład której wchodzą zmiany nowotworowe łagodne i złośliwe, regeneracyjne i zapalne. Infestacja tasiemcem bąblowca kojarzona jest zwykle przez klinicystów z postacią jednojamową (Echinococcus granulosus), która w wątrobie przybiera wygląd pojedynczej torbieli. Występujące rzadziej zakażenia postacią wielojamową (Echinococcus multilocularis) nastręczają sporo problemów diagnostycznych, ponieważ obraz radiologiczny sugeruje zwykle chorobę rozrostową. Ustalenie właściwego rozpoznania zwykle wymaga użycia kontrastowych metod obrazowania, endosonografii, scyntygrafii, badań serologicznych czy wreszcie pobrania materiału do badań histopatologicznych i immunohistochemicznych. W artykule przedstawiamy opis 70‑letniej chorej z żółtaczką mechaniczną w przebiegu zmiany ogniskowej wnęki wątroby, która okazała się manifestacją bąblowca wielojamowego.
Abstract
Focal liver lesions create a heterogenic group of diseases, encompassing benign, malignant, regenerative and inflammatory processes. Clinicians usually associate hydatid tapeworm infection with an infestation by Echinococcus granulosus, which appears as a single hepatic cyst. Occurring less frequently the infection with Echinococcus multilocularis is diagnostically more challenging as its radiological presentation usually suggests the neoplastic disease. The proper diagnosis often requires the use of contrast imaging techniques, endosonography, scintigraphy, serological testing or finally sampling the tissue for histopathological and immunohistochemistry examinations. We report a case of 70‑years‑old female patient, with obstructive jaundice in the course of the liver perihilar tumor, which proved to be an expression of the Echinococcus multilocularis infection.

Niedożywienie w alergii na pokarm
Malnutrition in food allergy
Artur Rycyk, Beata Cudowska, Magdalena Pawłowicz, Dariusz Lebensztejn
Streszczenie
Prawidłowe żywienie odgrywa kluczową rolę w rozwoju fizycznym i intelektualnym dziecka. Niedożywienie jest skutkiem niedoboru składników pokarmowych w stosunku do potrzeb organizmu. Jedną z przyczyn zaburzeń stanu odżywienia u dzieci jest alergia na pokarm. W jej przebiegu zróżnicowane mechanizmy patofizjologiczne mogą doprowadzić do zachwiania równowagi żywieniowej. Obowiązującym standardem leczenia pozostaje dieta eliminacyjna, której stosowanie niesie za sobą ryzyko ilościowych i jakościowych niedoborów żywieniowych. Najważniejszym sposobem zapobiegania niedożywieniu u dzieci z alergią na pokarm jest systematyczne monitorowanie ich stanu odżywienia poprzez ocenę parametrów antropometrycznych i laboratoryjnych oraz kontrolowanie procesu nabywania tolerancji immunologicznej.
Abstract
The proper nutrition plays a key role in the child’s physical and intellectual development. Malnutrition is the result of an imbalance between food supply and the body’s needs. One of the causes of malnutrition in children is food allergy. In its course, different pathophysiological mechanisms may lead to the imbalance of nutritional status. The elimination diet is the widely recognized standard of treatment, however, it is associated with the risk of quantitative and qualitative nutritional deficiencies. The most important way to prevent malnutrition in children with food allergies is to systematically monitor their nutritional status by assessment of anthropometric and laboratory parameters and controlling the process of acquiring immunological tolerance.

Zgoda na wykonanie świadczenia zdrowotnego. Rodzaje zgody, ich zakres i zastosowanie
Rafał Patryn