Zasady postępowania endoskopowego i chirurgicznego z polipami ząbkowanymi
Endoscopic and surgical management of serrated colonic polyps
D . F . Leonard, E . J . Dozois, T . C . Smyrk, W . Suwanthanma, T . H . Baron Sr, R . R . Cima, D . W . Larson

 

Streszczenie
Wstęp: Polipy ząbkowane są niejednorodną grupą zmian obarczonych potencjałem transformacji do raka jelita grubego. Dotychczasowe badania pozwoliły na określenie charakterystyki histopatologicznej tych zmian, ale jednoznaczne zalecenia leczenia nadal nie są jasne. Celem pracy był przegląd aktualnej literatury opisującej klasyfikację, genetykę molekularną i historię naturalną polipów ząbkowanych, mający na celu zaproponowanie chirurgom algorytmu leczenia.
Metody: Bazę PubMed przeszukano, stosując następujące określenia: polip ząbkowany, gruczolak ząbkowany, polip hiperplastyczny, polipowatość hiperplastyczna, gruczolak, endoskopia, chirurgia, wytyczne postępowania. Wybrano prace opublikowane w latach 1 9 8 0 -2 0 1 0.
Wyniki: Sześćdziesiąt prac spełniło kryteria włączające. Większość autorów zgadza się, że wytyczne dotyczące postępowania endoskopowego i chirurgicznego powinny brać pod uwagę potencjał neoplastyczny polipów. Z polipów większych niż 5 mm powinny być pobierane wycinki, co umożliwia określenie ich budowy histopatologicznej i właściwe ukierunkowanie postępowania. Obrazowanie wąską wiązką lub chromoendoskopia mogą ułatwić wykrywa-nie i dokładne ustalenie rozległości zmian. W przypadku siedzących ząbkowanych polipów w prawej lub lewej części okrężnicy zalecane jest ich usunięcie metodami endoskopowymi. Kolonoskopia w ramach nadzoru endoskopowego jest zalecana w okresie 2-6 miesięcy w przypadku niekompletności polipektomii endoskopowej. Jeśli zmiana nie może być całko-wicie usunięta endoskopowo, zdecydowanie zalecana jest odcinkowa kolektomia, w związku z potencjałem tych polipów do złośliwienia. Zmiany w lewej części jelita grubego mają większą skłonność do występowania w postaci polipów uszypułowanych, co sprawia, że są one prostsze do całkowitego usunięcia metodami endoskopowymi.
Wniosek: Mimo że istnieją silne dowody na obecność potencjału neoplastycznego określonych typów polipów ząbkowanych, do ustalenia ostatecznych zaleceń postępowania endoskopowego i chirurgicznego konieczne są dalsze badania. 

 

Komentarz: prof . dr hab . med . Jarosław Reguła

 

Mikroskopowe zapalenia jelit
Microscopic colitis
Krzysztof Bartosz

 

Streszczenie
Zapalenia mikroskopowe jelita grubego (kolagenowe, limfocytowe i mastocytowe) są coraz częstszą przyczyną przewlekłej wodnistej biegunki. Na chorobę zapadają zwykle starsi pacjenci, częściej kobiety niż mężczyźni. Etiologia mikroskopowych zapaleń jelit nie jest ustalona, rozważana jest rola leków i powiązanie z celiakią. Diagnoza opiera się na stwierdzeniu charakterystycznych zmian w badaniu mikroskopowym wycinków śluzówki okrężnicy, przy braku zmian w badaniach obrazowych (kolonoskopia, wlew kontrastowy). Leczenie zapalenia wymaga diety, odstawienia leków mogących wywołać chorobę, stosowania preparatów przeciwbiegunkowych, aminosalicylatów, glikokortykosteroidów, leków immunosupresyjnych. Rokowanie co do trwałego wyleczenia jest niepewne, występują nawroty. Nie stwierdzono zwiększonego ryzyka raka jelita grubego.

 

Abstract
Microscopic colitis (collagenous, lymphocytic and mast cells colitis) are relatively increasing cause of chronic, watery diarrhea in elderly, more frequent in female. The etiology is unknown, however role of drugs and links to celiac disease have been considered. Diagnosis is based on microscopic examination with characteristic histopathological changes in colon mucosa, without changes in colonoscopy and barium enema. Treatment of inflammation requires diet, discontinuation of drugs which might cause MC, the use antidiarrhoeal drugs aminosalicylates, glucocorticoids, immunosuppressants. The prognosis for recovery is un-certain and moderate relapse rates are present. There was no increased risk of colorectal cancer.

 

Słowa kluczowe: mikroskopowe zapalenie jelit, kolagenowe zapalenie jelit, limfocytowe zapalenie jelit, mastocytowe zapalenie jelit, przewlekła biegunka
Key words: microscopic colitis, collagenous colitis, lymphocytic colitis, mast cells colitis, chronic diarrhea 

 

Przewlekłe zaparcia – aktualne możliwości leczenia
Chronic constipation – current treatment possibilities
Dorota Cibor, Halina Pocztar, Tomasz Mach

 
Streszczenie
Zaparcie jest często występującym objawem w populacji krajów wysokorozwiniętych. Częstość jego występowania jest wyższa u kobiet oraz u osób w wieku podeszłym. Wyróżnia się dwa rodzaje zaparć: pierwotne (idiopatyczne) i wtórne w stosunku do innych czynników i schorzeń. Długotrwałe zaparcia mogą prowadzić do powikłań, takich jak uchyłkowatość jelita grubego, nietrzymanie stolca, wystąpienie guzków krwawniczych, szczeliny okołoodbytniczej, wypadania narządów miednicy małej czy niedrożności jelit. Podstawowe postępowanie po wykluczeniu wtórnych przyczyn dolegliwości obejmuje zmianę stylu życia (zwiększenie spożycia płynów i błonnika oraz wzmożenie aktywności fizycznej), a przy braku skuteczności, zastosowanie leków działających osmotycznie, zmiękczających stolec i zwiększających jego objętość. W dalszej kolejności stosuje się leki stymulujące perystaltykę, czopki i wlewki.

 
Abstract
Constipation is a common syndrome in a population of developed countries. The prevalence is higher in women and in elderly. Constipation may be primary (idiopathic) or secondary to other factors or diseases. Chronic constipation may lead to complications such as diverticular disease, fecal incontinence, hemorrhoids, anal fissure, organ prolapse, fecal impaction or bowel obstruction. The recommended treatment pathway is based on exclusion of other pathologies and secondary causes, and beginning with dietary and lifestyle adjustments (increase of fluid and fiber intake as well physical activity). If this treatment is not effective, osmotic laxatives, stool-softeners and bulk-forming agents should be tried. Stimulant laxatives, suppositories and enemas should be used as second-line therapy.

 
Słowa kluczowe: zaparcia, przyczyny, leczenie
Key words: constipation, etiology, treatment

 

Stany i zmiany przedrakowe w żołądku – omówienie wytycznych Europejskiego Towarzystwa Endoskopii Gastroenterologicznej (ESGE)
Precancerous conditions and lesions in the stomach – overview of guideline from the European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE)
Justyna Wasielica-Berger

 

Streszczenie
Z uwagi na zwiększanie ryzyka rozwoju raka żołądka, zanik błony śluzowej żołądka i metaplazja jelitowa są określane jako stany przedrakowe. Dysplazja, jako konkretne miejsce, gdzie pojawiły się już cechy atypii, jest nazywana zmianą przedrakową. Wytyczne postępowania z chorymi z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka różnią się lokalnie, w zależności od częstości raka żołądka w danym społeczeństwie. Ustalone w Porto i opublikowane w 2012 r. europejskie wytyczne postępowania ze stanami i zmianami przedrakowymi promują stosowanie obrazowania wąskopasmowego (NBI), chromoendoskopii i endoskopii z powiększeniem do diagnostyki stanów i zmian przedrakowych, określają minimalną liczbę i miejsce pobrania wycinków do badania histopatologicznego, proponują oznaczanie stężenia pepsynogenów w surowicy jako nieinwazyjną metodę diagnostyki zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka, precyzują grupę docelową dla nadzoru endoskopowego ze wskazaniem częstości kontroli endoskopowych, a także przedstawiają możliwości leczenia stanów i zmian przedrakowych z omówieniem roli eradykacji Helicobacter pylori. 

  
Abstract
Atrophy of gastric mucosa and intestinal metaplasia increase the risk for the development of gastric cancer and therefore they are considered to be precancerous conditions. Dysplasia, as a definite place where atypical cells already emerged, is called a precancerous lesion. Guidelines considering management of patients with increased risk for gastric cancer differ locally depending on the frequency of gastric cancer in particular society. Settled in Porto and published in 2012, European guidelines promote usage of narrow band imaging, chromoendoscopy and magnifying endoscopy for diagnosis of precancerous conditions and lesions, specify minimal number and place of random biopsies, propose assessment of pepsinogens concentrations in serum as a noninvasive method to predict extensive atrophic gastritis, specify who should receive endoscopic follow-up and finally describe the possibilities of treatment of precancerous conditions and lesions with defining the role of H. pylori eradication.

 
Słowa kluczowe: rak żołądka, wytyczne, zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka, metaplazja jelitowa, dysplazja
Key words: gastric cancer, guideline, atrophic gastritis, intestinal metaplasia, dysplasia

 

Zakażenie Clostridium difficile – aktualny stan wiedzy i perspektywy na przyszłość 
Clostridium difficile infection – current clinical approach and future perspectives
Mikołaj Achremczyk, Magdalena M. Dąbrowska, Alicja Wiercińska-Drapało 

 
Streszczenie 
Częstość zakażeń Clostridium difficile rośnie w populacjach krajów rozwiniętych i rozwijających się. Zwiększa się także liczba ciężkich przebiegów zakażenia i jego nawrotów. Nowe metody terapii oraz doskonalenie obecnych są niezbędne w celu kontroli i profilaktyki zakażeń.

 
Abstract
The frequency of Clostridium difficile infection is continuously rising in developed and developing societies. This trend is followed by increase in severity and recurrence rates of infections. New therapeutic approach and developing of present ones is essential in disease control and prophylaxis.

 
Słowa kluczowe: zakażenie Clostridium difficile, biegunka, antybiotyki
Key words: Clostridium difficile infection, diarrhea, antibiotics 

 

Leczenie żywieniowe w nieswoistych zapaleniach jelit
Nutritional therapy in inflammatory bowel disease
Danuta Gajewska, Joanna Myszkowska-Ryciak

 
Streszczenie
Zapalne choroby jelit (IBD) zaliczane są do schorzeń określanych jako idiopatyczne przewlekłe zapalenia jelit lub nieswoiste stany zapalne jelit; należą do nich wrzodziejące zapalenie jelita grubego (CU) oraz choroba Leśniowskiego-Crohna (CD). Patogeneza IBD nie jest do końca poznana, a schorzenia te stanowią jeden z najczęstszych powodów zgłaszania się pacjentów do poradni gastroenterologicznej. IBD mogą wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej u osób młodych, między 10. a 40. rż. Celem leczenia jest poprawa jakości życia pacjentów poprzez utrzymanie optymalnego stanu odżywienia, wydłużenie okresów remisji, ograniczenie konieczności hospitalizacji i leczenia chirurgicznego, minimalizację efektów ubocznych leczenia oraz redukcję stanu zapalnego jelit. Jednym z ważnych elementów procesu terapeutycznego jest odpowiednia dietoterapia, uzależniona od przebiegu choroby, ciężkości rzutu, współistniejących powikłań, stosowanej farmakoterapii oraz stanu odżywienia osoby chorej. Do chwili obecnej nie opracowano specyficznej diety, skutecznej w leczeniu IBD; najczęściej zaleca się dietę łatwostrawną, bogatobiałkową z modyfikacją podaży tłuszczów i błonnika pokarmowego.

 

Abstract 
Inflammatory bowel disease (IBD) is a group of inflammatory conditions of the colon and small intestine. The major types of IBD are Crohn’s disease (CD) and ulcerative colitis (CU). The pathogenesis of IBD is not fully understood, and these disorders are one of the most common reasons for patients’ reporting to the gastroenterological clinic. IBD can occur at any age, but most often affects young people between 10 and 40 years of age. The goal of treatment is to improve the quality of life of patients by maintaining optimal nutritional status, prolonged periods of remission, reducing the need for hospitalization and surgery, minimizing the side effects of treatment and reduction of inflammatory bowel disease. One important element of the therapeutic process is suitable diet therapy, depending on the disease, its severity, complications, drug therapy, and nutritional status of the patient. There has not been a specific diet yet, effective in the treatment of IBD. Usually high protein and easy to digest diet is recommended, with the modification of supply of fats and dietary fiber.

 
Słowa kluczowe: nieswoiste stany zapalne jelit, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalnie jelita grubego, dieto terapia
Key words: inflammatory bowel disease, Crohn’s disease, ulcerative colitis, diet therapy

 

Napadowe bóle brzucha z krwinkomoczem u chorej z zespołem dziadka do orzechów 
Paroxysmal abdominal pain and haematuria in a woman with nutcracker syndrome: a case report
Marta Tykwińska, Ewa Gawrońska -Ukleja, Zbigniew Bartuzi

 

Streszczenie
Zespół dziadka do orzechów (ZDDO; nutcracker syndrome – NS) jest wrodzoną anomalią naczyniową, polegającą na poszerzeniu lewej żyły nerkowej z powodu uciśnięcia jej pomiędzy aortą brzuszną a tętnicą krezkową górną. U podstaw tej patologii leży zaostrzenie kąta pomiędzy wymienionymi tętnicami. Choroba ta często przebiega bezobjawowo. Główne objawy to krwinkomocz lub krwiomocz, białkomocz, bóle w jamie brzusznej często z promieniowaniem do pleców i okolicy lędźwiowej, nudności, wymioty, osłabienie, żylaki kończyn dolnych, guzki krwawnicze odbytu, żylaki powrózka nasiennego u mężczyzn.
Opis przypadku dotyczy 39 -letniej chorej z napadowymi, silnymi bólami w jamie brzusznej z promieniowaniem do pleców, utrzymującymi się od 5 miesięcy, z okresowo występującymi nudnościami i wymiotami i towarzyszącym krwinkomoczem. Bóle utrudniały codzienną aktywność życiową, między innymi prowadzenie samochodu. Aby ich uniknąć chora sama wprowadziła dietę ryżową, co spowodowało utratę masy ciała o około 20 kg. W Klinice, na podstawie przeprowadzonych badań (m.in. badanie ogólne moczu, TK jamy brzusznej) oraz konsultacji, u chorej rozpoznano anomalię naczyniową pod postacią zespołu dziadka do orzechów. Chorą zdyskwalifikowano z leczenia chirurgicznego i zalecono obserwację ambulatoryjną w Poradni Chorób Naczyń.

 
Abstract
Nutcracker syndrome (NS) is a congenital vascular anomaly involving the left renal vein enlargement due to its compression between the abdominal aorta and the superior mesenteric artery. At the core of this pathology is tightening the angle between these arteries. This disease is often asymptomatic. The main symptoms include haematuria alone, or haematuria, proteinuria, abdominal pain, often radiating to the back. Other symptoms include flank pain, nausea, vomiting, fatigue, lower limb varicose, rectal hemorrhoids, varicose of the spermatic cord in males.
A 39-year-old female who presented paroxysmal, severe abdominal pain radiating to the back. Symptoms persist for 5 months including periodically nausea, vomiting and haematuria. The abdominal pain impaired daily activities. To avoid this symptoms the patient introduced rice diet. It results in weight loss of 20 kg (45 lbs). Laboratory and imaging studies confirmed the diagnosis of nutcracker syndrome. Consultation with vascular surgeon was performed. The patient was disqualified from surgical treatment and observation was recommended. She was reffered to outpatient clinic.

 

Słowa kluczowe: ból brzucha, tomografia komputerowa, krwinkomocz, zespół dziadka do orzechów
Key words: abdominal pain, computed tomography, haematuria, nutcracker syndrome

 

Diagnoza, która motywuje
Motivational diagnosis
Anna Czelej, Małgorzata Kaczyńska

 

Słowa kluczowe: diagnoza, przestrzega-nie zaleceń, rozmowa motywująca, efektywność procesu leczenia, umiejętności komunikacyjne
Key words: diagnosis, compliance adherence, motivational interviewing, effectiveness of the treatment process, communication skills