Standardowe i zaawansowane techniki polipektomii
Routine and Advanced Polypectomy Techniques
Prashant Kedia, Jerome D. Waye

 

Streszczenie
Udowodniono, że polipektomia przeprowadzana w okrężnicy jest jednym z najbardziej dochodowych zabiegów, wykonywanych obecnie przez endoskopistów. W ciągu ostatniej dekady endoskopiści intensywnie pracowali nad doskonaleniem oprzyrządowania i technik endoskopowych, aby zwiększyć możliwości usuwania dużych polipów i polipów o złożonej budowie. Wiele z przeprowadzonych w ubiegłym roku badań skupiało się na bezpieczeństwie i skuteczności wykonywania procedur endoskopowej mukozektomii (EMR – endoscopic mucosal resection), endoskopowej dysekcji podśluzówkowej (ESD – endoscopic submucosal dissection) oraz łączonych resekcji laparoskopowo-endoskopowych (CLER – combined laparoscopic-endoscopic resections). Eksperci opublikowali serie przypadków, wyniki badań wieloośrodkowych, a nawet wyniki badań ogólnokrajowych, dotyczące użycia tych metod w przypadkach złożonej polipektomii. Ponieważ te nowatorskie procedury wiążą się z podwyższonym ryzykiem, w ostatnich badaniach położono również nacisk na zapobieganie, rozpoznawanie i właściwe postępowanie w przypadku związanych z polipektomią powikłań, w szczególności krwawienia i perforacji. Niniejsza praca stanowi przegląd ostatnio wydanej literatury, dotyczącej podstawowych i zaawansowanych technik polipektomii przeprowadzanej w okrężnicy.

 

Słowa kluczowe: polipektomia, endoskopowa mukozektomia (EMR), endoskopowa dysekcja podśluzówkowa (ESD), zaawansowane, złożone, polip, okrężnica, podśluzówkowa, kolonoskopia

 

Komentarz: dr n. med. Tomasz Marek

 

Żółciowe zapalenie żołądka
Bile gastritis
Grażyna Kulig, Cezary Chojnacki

 

Streszczenie
Żółciowe zapalenie żołądka jest następstwem patologicznego refluksu dwunastniczo-żołądkowego. Występuje często u osób po częściowej resekcji żołądka i cholecystektomii oraz przy zmianach organicznych i czynnościowych odźwiernika. Destrukcję błony śluzo-wej żołądka powodują kwasy żółciowe i lizolecytyna.
W terapii stosuje się leki prokinetyczne, wiążące kwasy żółciowe i lizolecytynę, gastroprotekcyjne i hamujące wydzielanie kwasu solnego.

 
Słowa kluczowe: refluks dwunastniczo-żołądkowy, żółciowe zapalenie żołądka

 

Dzień dzisiejszy i przyszłość terapii wirusowego zapalenia wątroby typu C
Today and future of hepatitis C therapy
Robert Flisiak

 

Streszczenie
Częstość występowania przeciwciał anty-HCV w populacji polskiej ocenia się na blisko 2%. U znacznej części z tych osób stwierdza się stałą replikację wirusa HCV, wymagającą jak najszybszego podjęcia terapii w celu uniknięcia progresji przewlekłego zapalenia wątroby do marskości lub raka pierwotnego wątroby. Wciąż stosowane w Polsce jako standardowe leczenie dwulekowe interferonem pegylowanym alfa (PegIFNα) i rybawiryną (RBV) zapewnia skuteczność sięgającą 50% u zakażonych genotypem 1 lub 4 oraz przekraczającą 80% u zakażonych gentypem 2 lub 3 HCV. Niestety u zdecydowanej większości chorych nieodpowiadających na takie leczenie próby reterapii dwulekowej nie przynoszą efektu. Zarejestrowane w roku 2011 inhibitory  proteazy (boceprewir i telaprewir) stosowane w skojarzeniu z PegIFNα i RBV – jako tzw. terapia trójlekowa – poprawiają do 75% skuteczność zarówno u chorych wcześniej nieleczonych, jak i poddanych nieskutecznej terapii dwulekowej, ale tylko u zakażonych genotypem 1. Niektóre ze znajdujących się w badaniach klinicznych inhibitorów proteazy drugiej generacji, polimerazy, NS5A oraz cyklofiliny, zostaną zapewne zarejestrowane do roku 2015 i mogą poprawić skuteczność do ponad 90% i to w odniesieniu do wszystkich genotypów HCV. Ponadto umożliwią one skrócenie czasu terapii, a w niektórych populacjach być może wyeliminują konieczność stosowania interferonu alfa, prowadząc do poprawy jej tolerancji przez pacjentów.

Słowa kluczowe: leczenie, HCV, interferon, DAA, HTA

Zastosowanie symulatorów endoskopowych do ćwiczeń z zakresu diagnostycznej oraz zabiegowej endoskopii przewodu pokarmowego
The use of endoscopic simulators for training in diagnostic and interventional gastrointestinal endoscopy
Krzysztof Kurek, Andrzej Baniukiewicz

 

Streszczenie
W ciągu ostatnich dziesięcioleci nastąpił znaczny rozwój endoskopii przewodu pokarmowego, a w przypadkach wielu chorób, jak krwawienie do światła przewodu pokarmowego, kamica przewodowa czy polipy jelita grubego i żołądka, endoskopia zabiegowa zastąpiła postępowanie chirurgiczne. Aby udoskonalić techniczne i manualne zdolności, początkujący endoskopiści potrzebują zwykle kliku lat praktycznych ćwiczeń, prowadzonych początkowo pod nadzorem osoby doświadczonej. Szkolenie na symulatorach endoskopowych jest bezpieczną i efektywną metodą zdobywania potrzebnego do wykonywania endoskopii doświadczenia. Obecnie dostępne są różnorodne symulatory (modele plastikowe, modele komputerowe, modele zwierzęce ex vivo, żywe uśpione zwierzęta), które pozwalają na wykonanie praktycznie wszystkich diagnostycznych i zabiegowych procedur. Celem niniejszej pracy był przegląd aktualnie używanych symulatorów endoskopowych oraz ocena możliwości ich zastosowania w ćwiczeniach z zakresu endoskopii diagnostycznej i zabiegowej przewodu pokarmowego.

 
Słowa kluczowe: endoskopia, modele zwierzęce, symulatory endoskopowe, szkolenie endoskopowe

 

Wpływ chronionego maślanu sodu na częstość i nasilenie wybranych objawów klinicznych u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego
The influence of protected sodium butyrate on the frequency and severity some clinical symptoms at the patients with irritable bowel syndrome
Tomasz Banasiewicz, Elżbieta Kaczmarek, Jakub Maik, Zoran Stojcev, Adam Bobkiewicz, Ryszard Marciniak, Piotr Krokowicz, Michał Drews

 

Streszczenie
Wstęp: Główne dolegliwości kliniczne u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego dotyczą dolegliwości bólowych, zaburzeń defekacji i zmian konsystencji stolca (biegunki/zaparcia). Sole kwasu masłowego mogą potencjalnie wpływać na wyżej wymienione dolegliwości i stanowić jeden z elementów skutecznego leczenia.
Cel pracy: Celem badania było określenie wpływu innowacyjnej postaci dojelitowej maślanu sodu na częstość występowania i nasilenie wybranych objawów u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego.
Materiał i metoda: Badanie zakończono u 66 osób stosujących jedną ze standardowych terapii przez minimum 3 miesiące przed włączeniem do badania oraz przez cały okres badania. Miało ono charakter dwuośrodkowego badania randomizowanego z użyciem placebo. W grupie badanej chorzy otrzymali, poza standardowym leczeniem, preparat maślanu sodu w innowacyjnej formule dojelitowej w dawce 2 x 150 mg dziennie, w grupie kontrolnej chorzy otrzymywali, poza standardowym leczeniem,  placebo. Chorzy oceniani byli w momencie rozpoczęcia badania, po miesiącu oraz po 3 miesiącach trwania terapii. Częstość i nasilenie wybranych objawów klinicznych oceniane były za pomocą wizualnej skali analogowej (visual analogue scale  – VAS) oraz pytań zamkniętych, dotyczących występowania lub braku badanych objawów w ciągu ostatniego tygodnia przed wizytą.
Wyniki: Po miesięcznej terapii stwierdzono istotne zmniejszenie częstości występowania dolegliwości bólowych w trakcie defekacji oraz bliskie istotności statystycznej zmniejszenie częstości występowania bólu po posiłku. Po 3 miesiącach leczenia znamiennie zmniejszył się odsetek chorych zgłaszających ból brzucha samoistny, ból brzucha po posiłku, ból brzucha przy defekacji, parcie na stolec po wypróżnieniu, zmianę konsystencji stolca i zaparcie w ciągu ostatniego tygodnia poprzedzającego badanie kontrolne. Nasilenie badanych dolegliwości (ból brzucha, wzdęcia, zaburzenia wypróżniania) zmniejszyło się, ale nie było znamienne statystycznie.
Wnioski: Kwas masłowy zmniejsza częstość występowania wybranych objawów klinicznych u chorych z zespołem jelita nadwrażliwego, nie zmienia natomiast w sposób istotny statystycznie nasilenia dolegliwości.

 
Słowa kluczowe: zespół jelita nadwrażliwego, dolegliwości bólowe brzucha, zaburzenia defekacji, maślan sodu

Wpływ edukacji na współpracę chorego w procesie terapeutycznym u pacjentów z chorobą refluksową przełyku leczonych pantoprazolem
The influence of education on patients compliance during therapy of GERD with pantoprazole
Grażyna Jurkowska, Katarzyna Łagoda

 

Streszczenie
Podstawowym warunkiem osiągnięcia sukcesu w leczeniu choroby reluksowej przełyku (gastroesophageal reflux disease – GERD) jest prawidłowa współpraca chorych, stosowanie się do zaleceń lekarskich oraz wytrwałość w ich realizacji.
Cel: Celem badania była ocena wpływu edukacji na współpracę pacjenta i efekty leczenia u pacjentów z chorobą refluksową przełyku leczonych pantoprazolem.
Materiał i metody: Analizą objęto 1977 pacjentów  z rozpoznaną chorobą refluksową przełyku (średni wiek – 59,5 lat; kobiety – 54,3%), u których stosowano pantoprazol. W czasie pierwszej wizyty oraz wizyty kontrolnej (najczęściej po 2-4 tygodniach) oceniono nasilenie dolegliwości (skala oceniająca częstość objawów GERD – FSSG), stopień przestrzegania zaleceń lekarskich (test Morisky’ego-Greena), analizowano wyniki badania endoskopowego oraz oceniono stan wiedzy pacjentów na temat choroby. W czasie pierwszej wizyty wykonano także pomiary antropometryczne oraz przeprowadzono edukację na temat choroby i jej leczenia.
Wyniki:  Średnie łączne nasilenie 12 objawów związanych z GERD w skali FSSG wynosiło 23,3 ± 8,7 oraz 8,6 ± 6,3 (p < 0,01) zaś odsetek chorych ze zmianami zapalnymi przełyku B-D wg skali Los Angeles wynosił 25% i 10%, odpowiednio w czasie pierwszej i drugiej wizyty. Ponadto w czasie wizyty kontrolnej stwierdzono istotnie wyższy współczynnik współpracy (p < 0,01) oraz średni wynik testu wiedzy w porównaniu z wizytą pierwszą (p < 0,01).
Wnioski: Edukacja pacjentów z GERD prowadziła do zwiększenia poziomu wiedzy o chorobie, zwiększenia współpracy i przestrzegania zaleceń lekarskich przez pacjenta. Ponadto uzyskane wyniki wstępnej analizy mogą sugerować, że edukacja wraz z terapią pantoprazolem przyczynia się do zmniejszenia odczuwanych przez pacjentów dolegliwości i zmniejszenia nasilenia zmian zapalnych w błonie śluzowej przełyku.

 

Słowa kluczowe: przestrzeganie zaleceń, edukacja, zapalenie przełyku

 

Zmiany skórne w przebiegu chorób układu pokarmowego
Skin changes in the course of diseases of the digestive system
Wojciech Bienias, Andrzej Kaszuba

 
Streszczenie
W przebiegu wielu chorób przewodu pokarmowego dochodzi do pojawienia się zmian skórnych, które często poprzedzone są objawami gastroenterologicznymi. W niniejszej pracy omówiono najczęstsze zmiany skórne, które współwystępują z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit, z zakażeniami układu pokarmowego, z chorobami wątroby i trzustki, a także opisano główne zespoły paraneoplastyczne związane z układem pokarmowym, w których są obecne zmiany na skórze. Znajomość opisanych w pracy zmian skórnych i świadomość ich wzajemnych powiązań z chorobami gastroenterologicznymi może w wielu przypadkach przyspieszyć postawienie właściwej diagnozy i wdrożenie skutecznego leczenia przyczynowego.
 

Słowa kluczowe: zmiany skórne, przewód pokarmowy, nieswoiste choroby zapalne jelit, zespoły paraneoplastyczne, dermatozy

 

Chory z ostrą niewydolnością wątroby i zaburzeniami neurologiczno-psychiatrycznymi
A patient with acute liver failure and neuropsychiatric disorders
Marek Hartleb, Jan Baron, Zofia Mandrela, Robert Król, Maciej Kajor

 

Streszczenie
Opisano 28-letniego otyłego i regularnie pijącego alkohol mężczyznę, u którego rozwinęła się ostra niewydolność wątroby (ONW). W przebiegu choroby pojawiły się zaburzenia neurologiczno psychiatryczne nieznanego pochodzenia. Przedstawiono diagnostykę różnicową alkoholowego zapalenia wątroby z innymi czynnikami etiologicznymi ONW oraz uszkodzenia mózgu w tej chorobie. Przyczyną ONW było autoimmunologiczne zapalenie wątroby, a źródłem zaburzeń neurologiczno-psychiatrycznych epizody hipoglikemiczne. Chory dobrze odpowiedział na stałą infuzję 10% glukozy, lecz reakcja niewydolności wątroby na kortykosteroidy była niewystarczająca. U chorego wykonano przeszczepienie wątroby.