Anita Gąsiorowska

 

Choroba refluksowa przełyku powstaje, gdy patologiczny refluks treści żołądkowej do światła przełyku wywołuje dokuczliwe objawy i/lub powikłania choroby. Obraz kliniczny choroby refluksowej przełyku obejmuje objawy przełykowe i pozaprzełykowe. Występowanie przewlekłych objawów ze strony gardła i krtani, takich jak pieczenie w gardle, chrypka, chrząkanie i zaburzenia głosu, uznawane jest za refluks krtaniowo‑gardłowy. W artykule przedstawiono aktualny przegląd piśmiennictwa dotyczący epidemiologii, objawów klinicznych, rozpoznawania i leczenia refluksu krtaniowo‑gardłowego w praktyce gastrologicznej.

 

Gastroesophageal reflux disease is a condition which develops when the reflux of gastric content causes troublesome symptoms and/or complications. The spectrum of clinical presentations includes typical esophageal symptoms and extraesophageal symptoms. Chronic laryngeal symptoms such as throat clearing, soreness or burning in the throat, and dysphonia are commonly diagnosed as laryngopharyngeal reflux. The article presents the current literature review about epidemiology, clinical presentation, diagnosis, and treatment on laryngopharyngeal reflux in gastroenterological practice.

 

 

Refluks krtaniowo-gardłowy – punkt widzenia laryngologa
Laryngopharyngeal reflux – ENT specialist’s point of view
Wioletta Pietruszewska, Magdalena Kowalczyk

Streszczenie
Głównymi objawami choroby refluksowej przełyku są zgaga oraz regurgitacja, ból i pieczenie za mostkiem. Część pacjentów zgłasza dodatkowo chrząkanie, chrypkę, kaszel i poranne zaburzenia głosu – objawy pozaprzełykowe będące manifestacją refluksu krtaniowo‑gardłowego. Uszkodzenia morfologiczne w obrębie błony śluzowej górnych dróg oddechowych powstają w takim samym mechanizmie jak w typowym zespole przełykowym – na skutek destrukcyjnego działania cofającej się treści żołądkowo‑dwunastniczej. Nie udało się do tej pory ustalić złotego standardu diagnostyki refluksu krtaniowo‑gardłowego. Zazwyczaj rozpoznanie opiera się na dokładnym wywiadzie, badaniu laryngologicznym i obrazie uzyskanym za pomocą wideolaryngoskopii. Ze względu na mało specyficzne objawy w przypadku podejrzenia refluksu krtaniowo‑gardłowego w pierwszej kolejności należy wykluczyć proces nowotworowy. Po ustaleniu rozpoznania pacjentom zaleca się zmianę sposobu odżywiania, bezwzględne zaprzestanie palenia tytoniu i wprowadzenie umiarkowanych aerobowych ćwiczeń fizycznych. Standardowo w leczeniu farmakologicznym stosuje się inhibitory pompy protonowej. W razie braku skuteczności monoterapii nowoczesne postępowanie polega na uzupełnieniu tego leczenia lekami prokinetycznymi nowej generacji, jak itopryd, i preparatami osłonowymi złożonymi z kwasu hialuronowego, siarczanu chondroityny i poloksameru 407. Znajdują one swoje zastosowanie w łagodzeniu objawów refluksu kratniowo‑gardłowego, a szczególnie chrypki, chrząkania i kaszlu.

Abstract
The most common symptoms of gastroesophageal reflux disease (GERD) are heartburn and regurgitation. Some patients complain additionally about recurrent throat clearing, hoarseness, cough and dysphonia – extraesophageal symptoms being a presentation of the laryngopharyngeal reflux disease (LPR). Morphological damage to the mucosa of the upper respiratory tract is caused by the same mechanism as in the typical esophageal syndrome – due to the destructive effect of the retrograde flow of gastroduodenal contents. There is no diagnostic standard for laryngopharyngeal reflux yet. Usually, the diagnosis is based on a detailed interview, ENT examination and image obtained by laryngoscopy. Due to the non‑specific symptoms, if laryngopharyngeal reflux is suspected, the neoplastic process should be excluded first. Patients with LPR are advised to change their diet, stop smoking and to exercise. Standard pharmacological treatment involves proton pump inhibitors. If monotherapy is ineffective, modern management consists of supplementing this treatment with new‑generation prokinetic drugs such as itopride and protective preparations consisting of hyaluronic acid, chondroitin sulphate and poloxamer 407. These are used to relieve the symptoms of grating‑pharyngeal reflux, particularly hoarseness, grunting and coughing.

 

 

Nowości w nomenklaturze niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby – MAFLD
News in the nomenclature of non‑alcoholic fatty liver disease – MAFLD
Tomasz Mach

Streszczenie
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (nonalcoholic fatty liver disease – NAFLD) jest obecnie najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby, która występuje u blisko miliarda osób na świecie. Biorąc pod uwagę dotychczasową wiedzę na jej temat, w ostatnim roku wprowadzono nowe podejście do tego schorzenia i zmieniono jego nazwę. Określenie „bezalkoholowy” w NAFLD podkreśla konieczność uwzględnienia w definicji niespożywania alkoholu i nie uwzględnia istotnej roli zaburzeń metabolicznych, które zwiększają ryzyko progresji choroby oraz rozwoju poważnych następstw pozawątrobowych, takich jak choroby układu sercowo‑naczyniowego. W 2020 r. zaproponowano zmianę nazwy NAFLD na chorobę stłuszczeniową wątroby związaną z dysfunkcją metaboliczną (metabolic dysfunction‑associated fatty liver disease – MAFLD) i uproszczenie kryteriów diagnostycznych. MAFLD rozpoznajemy, gdy chory ma stłuszczenie wątroby stwierdzone badaniem obrazowym, np. USG, biopsją wątroby lub biomarkerami krwi, oraz ma nadwagę bądź jest otyły albo choruje na cukrzycę typu 2. Natomiast do rozpoznania MAFLD u osoby szczupłej lub z prawidłową masą ciała poza stłuszczeniem wątroby niezbędne jest spełnienie 2 lub więcej czynników ryzyka metabolicznego [zwiększony obwód talii, nadciśnienie, hipertriglicerydemia, obniżone stężenie frakcji lipoproteiny o wysokiej gęstości (high density lipoprotein – HDL), hiperglikemia lub cukrzyca typu 2, HOMA‑IR (homeostatic model assessment for insulin resistance) > 2,5] oraz podwyższone stężenie białka C-reaktywnego (C-reactive protein – CRP) wysokiej czułości. Zmiana nazwy ułatwia rozpoznanie tej najczęstszej choroby wątroby i ogranicza potencjalną stygmatyzację społeczną ze względu na podkreślany w NAFLD związek choroby ze spożywaniem alkoholu.

Abstract
Nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD) is currently the most common chronic liver disease, affecting nearly a billion people worldwide. Taking into account the knowledge about it so far, in the last years a new approach to this disease was introduced and its name was changed. The term “non‑alcoholic” in NAFLD emphasizes the need to include alcohol in the definition of non‑consumption and does not take into account the important role of metabolic disorders that increase the risk of disease progression and the development of serious extrahepatic consequences, such as cardiovascular and other diseases. In 2020, it was proposed to change the name of NAFLD to metabolic dysfunction associated fatty liver disease (MAFLD) and to simplify the diagnostic criteria. MAFLD is diagnosed when a patient who has a fatty liver confirmed by imaging tests, e.g. ultrasound, liver biopsy or blood biomarkers, is overweight or obese or has type 2 diabetes; two or more metabolic risk factors must be met [increased waist circumference, hypertension, hypertriglyceridemia, decreased level of high density lipoprotein (HDL), hyperglycemia or type 2 diabetes, HOMA‑IR (homeostatic model assessment for insulin resistance) > 2.5] and increased high sensitivity C-reactive protein (CRP). Changing the name makes it easier to diagnose this most common liver disease and reduces potential social stigma due to the association of the disease with alcohol consumption, which is emphasized in NAFLD.

Czynniki środowiskowe i leczenie żywieniowe w nieswoistych chorobach zapalnych jelit
Environmental factors and nutritional treatment in inflammatory bowel diseases
Ewa Walecka-Kapica, Aleksandra Sobolewska-Włodarczyk

Streszczenie
Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ) są odpowiedzialne za rozwój przewlekłego stanu zapalnego przewodu pokarmowego, powodującego zaburzenia trawienia pokarmów, wchłaniania substancji odżywczych i eliminacji niewchłoniętych produktów oraz metabolitów. Patogenezy NChZJ dotychczas w pełni nie wyjaśniono. Za jedną z głównych przyczyn wzrostu zachorowań na nieswoiste choroby zapalne jelit są uważane czynniki środowiskowe, a szczególnie westernizacja stylu życia. Wydaje się, że główną rolę odgrywa zmiana sposobu odżywiania na bardziej „zachodni”. Mimo że nie ma jednoznacznych zaleceń odnośnie do sposobu odżywiania rekomendowanego dla pacjentów z nieswoistymi chorobami jelit, to znaczny odsetek chorych uważa, że sposób odżywiania ma wpływ na ich samopoczucie, a nawet może być istotnym czynnikiem inicjującym zaostrzenie choroby. W pracy omówiono najczęstsze modyfikacje dietetyczne wykorzystywane w leczeniu pacjentów z NChZJ.

Abstract
Inflammatory bowel diseases (IBD) are responsible for the development of chronic inflammation of the gastrointestinal tract, leading to disturbances in food digestion, nutrient absorption and the elimination of unabsorbed products and metabolites. The pathogenesis of IBD is still poorly understood. One of the main reasons for the increase in the incidence of inflammatory bowel diseases are environmental factors, especially the westernization of lifestyle. However, the main role seems to be played by the change of diet to a “western diet”. Although there are no unambiguous recommendations regarding the diet for patients with IBD, a significant percentage of patients believe that the diet has an impact on their well-being and may even be a significant factor initiating the exacerbation of the disease. The paper discusses the most common dietary modifications used in the treatment of IBD patients.

 

Zmotoryzowana enteroskopia spiralna jako nowatorska metoda endoskopii jelita cienkiego – doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa
PowerSpiral motorized enteroscopy as the innovative technology of the small bowel endoscopy – our experiences and literature review
Anna Mackiewicz, Łukasz Gers, Adam Przybyłkowski

Streszczenie
Jelito cienkie długo stanowiło odcinek przewodu pokarmowego niedostępny badaniom endoskopowym. Rozwój metod obrazowych pozwolił na wykrywanie zmian w tym rejonie, lecz do ich oceny histopatologicznej konieczna była interwencja chirurgiczna. Przez prawie 30 lat do wziernikowania jelita cienkiego wykorzystywana była tzw. push‑enteroskopia. Na początku XXI w. pojawiła się kapsułka endoskopowa pozwalająca na ocenę całego jelita cienkiego, lecz bez możliwości terapeutycznych. Kilka lat później wprowadzono enteroskopię balonową – jedno‑ lub dwubalonową. Metoda ta jest jednak czasochłonna i wymaga od endoskopisty cierpliwości oraz dużych umiejętności, a osiągnięcie ileum terminale jest najczęściej niemożliwe z dostępu przezustnego. Przełomem okazało się wynalezienie spiralnej enteroskopii, ale procedura ta wymaga asysty drugiego lekarza lub pielęgniarki, którzy obracają tubą/nasadką spiralną, co powoduje plisowanie jelita cienkiego i postęp badania. Sukces tej metody dał początek wynalezieniu zmotoryzowanego spiralnego enteroskopu. Dzięki wbudowanemu mechanizmowi motoryzacyjnemu oraz rotacyjnej nasadce pokonywanie kolejnych centymetrów jelita cienkiego staje się mniej czasochłonne i mniej uciążliwe niż klasyczna enteroskopia.
W pracy autorzy chcieli podzielić się swoim doświadczeniem i zaprezentować pierwszych 6 zabiegów przeprowadzonych w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych UCK WUM w Warszawie, pokazujących rożne zastosowania zmotoryzowanej spiralnej enteroskopii w codziennej praktyce klinicznej. Jak wynika z przedstawionych przypadków, spiralna enteroskopia pozwala na dokładną ocenę dotychczas niedostępnych odcinków przewodu pokarmowego i umożliwia ustalenie ostatecznego rozpoznania u pacjentów, u których inne metody diagnostyczne nie przyniosły odpowiedzi, co jest przyczyną ich objawów i dolegliwości.

Abstract
The small intestine for a very long time was a part of the digestive tract unavailable for endoscopic examinations. The development of imaging methods (CT scan, MRI) made it possible to detect changes in this area, but surgical intervention was necessary for their histopathological assessment. For almost 30 years, endoscopy called push‑enteroscopy was used for small intestine examination. At the beginning of the 2000s, a capsule endoscopy appeared that allowed for the evaluation of the entire small intestine, but without therapeutic possibilities. A few years later, balloon assisted enteroscope technology was introduced – single or double balloon ones. However, this method is time‑consuming and requires patience and great skill from the endoscopist, and achieving ileum terminale is usually impossible from peroral access. The breakthrough was the invention of spiral enteroscopy, but the procedure requires the assistance of a second doctor or nurse who twirls the spiral overtube, which causes the small intestine to be pleated and the examination progressed. The success of this method gave rise to the invention of the PowerSpiral motorized enteroscopy. Thanks to the built‑in automotive mechanism and the rotating overtube, walking the next centimeters of the small intestine becomes less time‑consuming and less burdensome than classic enteroscopy.
In this paper, the authors wanted to share their experience and present the first 6 procedures performed at the Department of Gastroenterology and Internal Medicine, UCK Medical University of Warsaw, showing various applications of PowerSpiral motorized enteroscopy in everyday clinical practice. As can be seen from the presented cases, PowerSpiral enteroscopy allows for a detailed assessment of the previously inaccessible parts of the gastrointestinal tract and enables final diagnosis to be made in patients in whom other diagnostic methods have not provided a response.

 

Seksualność wśród populacji pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit
Sexuality in population of inflammatory bowel diseases patients
Magdalena Kaniewska, Konrad Lewandowski, Grażyna Rydzewska

Streszczenie
Podejmując się opieki nad pacjentami z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NChZJ), musimy mieć na uwadze ważne kwestie dotyczące seksualności, płodności i antykoncepcji, które mogą wpływać na ogólny stan zdrowia i samopoczucie pacjentów. W publikacji opisano najważniejsze kwestie dotyczące zdrowia seksualnego i obrazu ciała u pacjentów z NChZJ. Przedstawiono wpływ samej choroby, stosowanych leków i zabiegów operacyjnych na płodność, jak również możliwości stosowania antykoncepcji u pacjentów z NChZJ. Przedstawiono również rekomendacje European Crohn’s and Colitis Organization (ECCO) co do prowadzenia ciąży, porodu i zalecenia co do stosowania leków w trakcie ciąży i laktacji u pacjentek z NChZJ.

Abstract
When caring for inflammatory bowel diseases (IBD) patients, we need to keep in mind important issues regarding sexuality, fertility and contraception that can affect overall health and well‑being of these patients. The publication describes the most important issues regarding sexual health and body image in patients with IBD. The effects of the disease itself, the medicines used and the surgical procedures on fertility, as well as the potential for contraception in patients with IBD were demonstrated. European Crohn’s and Colitis Organization (ECCO) recommendations on pregnancy, childbirth and recommendations for the use of drugs during pregnancy and lactation in patients with IBD were also presented.

 

Szczepienia ochronne u dzieci z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit
Vaccination in children with inflammatory bowel diseases
Kamila Ziarko, Kinga Kowalska‑Duplaga

Streszczenie
Pacjenci z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NChZJ), zwłaszcza poddawani leczeniu immunomodulującemu, stanowią grupę chorych, u których istotnie większe jest ryzyko wystąpienia zakażeń oportunistycznych oraz chorób infekcyjnych o ciężkim przebiegu. Co więcej, występujące u nich zakażenia mogą stać się przyczyną zaostrzenia i pogorszenia przebiegu choroby podstawowej. W związku z tym jednym z istotnych elementów opieki nad pacjentami z NChZJ jest podejmowanie działań mających na celu ochronę przed zakażeniami, w tym rekomendowanie i prawidłowe realizowanie szczepień ochronnych.

Abstract
Patients with inflammatory bowel diseases (IBD), particularly those on immunomodulatory therapy, are at significantly higher risk for opportunistic infections and severe infectious diseases. Moreover, these infections may exacerbate and worsen the course of the underlying IBD. Therefore, one of the important elements of the care of patients with IBD is to undertake actions aimed at protection against infections, including recommending and proper implementation of protective vaccinations.

 

Ostre powikłania hematologiczne u pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit
Acute haematological diseases in IBD patients
Julia Banasik, Barbara Kopera, Maria Wiśniewska‑Jarosińska, Anita Gąsiorowska

Streszczenie
Niedokrwistość z niedoboru żelaza, autoimmunologiczna niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość megaloblastyczna z niedoboru kwasu foliowego, granulocytopenia, ostra lub przewlekła białaczka, idiopatyczna plamica małopłytkowa są najczęstszymi chorobami krwi wśród pozajelitowych powikłań u pacjentów z nieswoistymi chorobami zapalnymi jelit (NChZJ). U osób z NChZJ, hospitalizowanych w Klinice Gastroenterologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w ciągu ostatnich 5 lat, obserwowano kilka postaci nowotworów układu krwiotwórczego. Pacjenci wymagający długotrwałego leczenia lekami immunosupresyjnymi, takimi jak azatiopryna czy metotreksat, wymagający skojarzonego leczenia biologicznego i immunosupresyjnego, z predyspozycjami genetycznymi, wydają się bardziej narażeni na ryzyko wystąpienia białaczki. Objawy, takie jak astenia, osłabienie i gorączka mogą występować na początku rozwoju każdego rodzaju nowotworu hematologicznego. Stwierdzenie niedokrwistości, zmiany liczby leukocytów oraz dużych nieokreślonych komórek może sugerować zwiększone prawdopodobieństwo nieprawidłowej proliferacji pojedynczej linii białych krwinek. W niniejszym doniesieniu opisano występowanie hematologicznych nowotworów złośliwych u 4 pacjentów z NChZJ – 2 z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG) i 2 z chorobą Leśniowskiego‑Crohna (ChLC) przebywających w naszej Klinice Gastroenterologii.

Abstract
Iron deficiency anemia, autoimmune hemolytic anemia, folic acid deficiency megaloblastic anemia, granulocytopenia, acute or chronic leukemia, idiopathic thrombocytopenic purpura have been reported as the most common blood diseases among the extra‑intestinal complications of inflammatory bowel diseases (IBD). Several forms of hematological malignancies have been rarely observed during the clinical course of IBD in patients hospitalized in the Department of Gastroenterology, Medical University of Lodz within the last five years. Patients needing a prolonged treatment with immunosuppressants, such as azathioprine or methotrexate, the ones requiring combined biological and immunosupressive treatment, with familiarity and genetic predisposition seem to be at a higher risk of leukemia. On the other hand, asthenia, weakness, and fever may be the symptoms of the onset of each kind of hematological malignancy. The finding of anemia, alteration of leukocyte count and large undetermined cells may suggest increased probability of abnormal proliferation of a single white blood cell line. In this report, the occurrence of hematological malignancies is described in four IBD patients (two with ulcerative colitis and two with Crohn’s disease) attending our Gastroenterology Department.

 

 

Powietrze pod kopułą przepony – czy operacja jest zawsze konieczna? Opis przypadku
Pneumoperitoneum – is surgery always needed? A case report
Julia Banasik, Aleksandra Kaczka, Anita Gąsiorowska

Streszczenie
Objaw Chilaiditiego to rzadko występujący objaw radiologiczny polegający na przemieszczeniu jelita cienkiego lub grubego między wątrobę a przeponę. W praktyce klinicznej może on mieć znaczenie w różnicowaniu z innymi stanami chorobowymi, które często wymagają interwencji chirurgicznej. Praca przedstawia przypadek pacjentki, u której przypadkowo w badaniach obrazowych rozpoznano objaw Chilaiditiego.

Abstract
Chilaiditi’s sign is a radiographic finding in which the small or large bowel is displaced between the liver and the diaphragm. In clinical practice it is important in differentiating with other conditions that frequently require surgical intervention. The paper presents a case of a patient who was accidentally diagnosed with Chilaiditi’s symptom in imaging tests.

 

Odstąpienie od wykonywania czynności zawodowych przez lekarza z uwagi na agresywne zachowanie pacjenta
Rafał Patryn